Goed voorbereid op pad

Uitgelicht

Portugal en Spanje

Op de dag dat heel Nederland (en wij ook) gaat stemmen, 22 november 2023, vertrekken wij voor onze volgende reis. Wat later dan gewoonlijk omdat we de geboorte van ons zesde kleinkind willen afwachten.

Ons reisdoel is inmiddels bekend. We gaan voor de tweede keer door Portugal naar het zuiden en gaan door Spanje terug.

De N2

Op de heenweg zoeken we weer een interessante route door Frankrijk en Noord-Spanje en is de N2 door Portugal onze leidraad. Op de terugweg is het plan om de “Via de la Plata” te rijden.

De terugreis langs de “Via de la Plata” is nog niet helemaal zeker. We laten ons hier leiden door de weersomstandigheden.

Onze camper: Pössl Summit 600

Lijkt het je leuk om ons te volgen? Abonneer je dan op onze blogpagina. Je krijgt dan een berichtje in je mailbox (geen reclame) als er weer een nieuwe blog online komt.

Ben je geïnteresseerd in de overnachtingsplekken van onze reis? Volg ons dan via onze Polarsteps. Je krijgt hier dagelijks de exacte coördinaten van onze camperplaats. Je zult hier niet onze avonturen kunnen lezen. Hiervoor moet je echt op de website zijn.

Voorbereidingen

Hoewel het nog even duurt voor we op reis gaan, zijn we toch al voorzichtig gestart met de voorbereidingen. De jaarlijkse servicebeurt doen we het liefst in de maand september omdat het toch een maand is dat we meestal wel thuis zijn. We doen dan ook gelijk de APK keuring.

Omdat we onze bus in Culemborg bij Buscamper Nederland hebben gekocht, laten we daar ook altijd de servicebeurt doen. Ze kennen daar onze Pössl Summit door en door. Dit keer doen we een kleine beurt (motordeel) en laten we het camperdeel controleren. De gasslangen worden gecheckt en we hadden ook nog wat kleine klusjes (gaspit en lampje). Fijn dat alles weer in orde is voordat we op reis gaan.

Voorpret

We houden van reizen met onze camper. De pret van het reizen begint al ruim voor ons vertrek. De voorbereidingen van deze reis doen we door andere vloggers en bloggers te volgen en te profiteren van hun ervaringen.

Wat we ook altijd doen, is het inlezen op de gebieden waar we door heen reizen. Dit keer gebruiken we een tweetal boeken: “Met de camper door Portugal van noord naar zuid via de N2” van Tina Reinders en “Spanje een reisgids” van Rik Zaal.

Behalve deze reisboeken maken we steevast gebruik van de Atlas Obscura. Deze app blijft ons verrassen met de vele speciale en interessante bezienswaardigheden die we onderweg bezoeken. Een (gratis) aanrader voor de echte camperaars.

Fietsen mee

Tijdens onze reizen met de camper maken we vaak gebruik van onze fietsen. Ruim een jaar geleden is de e-bike van Jan al vervangen en dit keer is Agnes aan de beurt!

We zijn op zoek gegaan naar een fiets met een lage instap (Fijn… met je voeten bij de grond als je stopt)en kwamen daardoor uit op een fiets met een kleinere wielmaat (26″). Het stuur van onze fietsen is makkelijk 90° te draaien zodat ze wat beter op onze Busbiker passen.

Cadeautje

Tijdens onze reis om de Oostzee ontvingen we via de mail een uitnodiging van Buscamper Nederland om in Culemborg een concert bij te wonen van het Koninklijk Harmonieorkest Pieter Aafkens. Het concert zou plaatsvinden aan de Pascalweg in de grote hal waar normaal gesproken de camperoccasions staan opgesteld. Natuurlijk hebben we deze uitnodiging aanvaard.

Ontvangst in de showroom

Gisteravond was het zover. Bij binnenkomst werden we welkom geheten door Ralph Ramdhani en het “Opstaporkest” (één van de drie orkesten van Pieter Aafkens). Het programma van deze avond bestond uit optredens van het Middenorkest (voor de pauze) en het Grootorkest.

Soliste Linda Vink

Het optreden van het groot orkest was ook inderdaad van grote klasse. De zangeres Linda Vink (als solist) maakte bij ons grote indruk met de aria “Song to the Moon” van Dvořák.

Koninklijk Harmonieorkest Pieter Aafkens

De avond was verder prima verzorgd met hapjes en drankjes voor alle gasten. Natuurlijk was er volop gelegenheid om de nieuwste modellen van Pössl te bekijken. Zeer bijzonder dat zo’n avond door Buscamper NL is georganiseerd. We hebben genoten.

Weekend Voorst en omgeving

Uitgelicht

De Haverkamp

8 september 2023 ☀️ 30° C.

Twee keer per jaar gaan we er een weekend op uit met onze campervrienden Mirjam en JanRijn. JanRijn heeft een Renaultbus omgebouwd tot een comfortabel campertje en elk half jaar kiest één van ons een leuke bestemming. We bezoeken dan wat plekken in de omgeving en kletsen dan weer helemaal bij.

Dit keer waren wij aan de beurt en we kozen voor Natuurkampeerterrein De Haverkamp in de Gemeente Voorst.

File

JanRijn en Mirjam moesten vandaag nog werken en Agnes gaf tot 15:30 uur keramiekles. Allebei hadden we toch wat vertraging door files onderweg en hierdoor arriveerden we (vlak na elkaar) omstreeks 18:40 uur op het kampeerterrein.

Twee mooie plaatsen vlak bij elkaar. De Haverkamp kent naast een groot terrein voor de grotere campers, caravans en tenten ook nog een mooi veld voor wat kleinere tenten en trekkers. Echt een prachtige camping met prima voorzieningen. Er zijn zelfs een paar huisjes en trekkershutten.

De Haverkamp

Na het gezellige avondeten duurde het niet lang voor we ons bed opzochten. Het was wel weer even wennen omdat het nog niet echt afgekoeld was. Nadat ik om 1:00 uur ‘s nachts de deur van onze camper had opengezet, werd het wat koeler. Uiteindelijk heerlijk geslapen.

Gorssel, Deventer en Bussloo.

9 september 2023 ☀️ 31° C.

Na het ontbijt vertrekken we op de fiets richting Gorssel. Na een klein half uurtje komen we bij de veerpont die ons naar de overkant van de IJssel brengt.

Aan de overkant ben je dan eigenlijk al gelijk in Gorssel zelf waar we het museum More bezoeken. Het is niet druk en met onze museumkaarten lopen we zo naar binnen.

More

Op de begane grond bekijken we een groot deel van de vaste collectie en op de bovenste verdieping genieten we van de tijdelijke expositie met werk van Jan Worst.

De vaste collectie blijft mooi met werk van o.a. Helmantel, Pyke Koch, Charly Toorop en Co Westerik. Maar we vonden de schilderijen van Jan Worst ook erg interessant.

Na Gorssel is het ongeveer een half uur op de fiets naar Deventer. We lunchen bij St. Maxime en bezoeken een paar monumenten. We boffen want dit hele weekend is het Open Monumentendag. We bekijken de oude Lebuinuskerk, de synagoge en de Russisch Orthodoxe kerk.

Ook het borstelwinkeltje was grappig om te bekijken. De eigenaresse maakt (zelf) heel speciale borstels. Een zeer bijzondere borstel (perenhout en Chinese geitenharen) wordt gemaakt om boeken van stof te ontdoen.

We drinken wat biertjes bij de Davo brouwerij en hoewel we in de stad bij een speciaal bierwinkeltje ook al wat inkopen hebben gedaan, nemen we uit de winkel van de brouwerij ook nog wat mee.

Proefplankje Davo brouwerij

We sluiten de dag af door naar Busssloo te fietsen waar we nog even heerlijk afkoelen en een duik nemen in de grote zwemplas.

Even afkoelen

Zutphen

10 september 2023 ☀️ 31° C.

Na andermaal een prima nacht (het koelde ‘s nachts wat meer af dan gisteren) fietsen we vandaag de andere kant op langs de IJssel en wandelen we door Zutphen. Ook dit is een prachtige oude Hanzestad. Ook hier is vandaag van alles te doen. Behalve Open Monumentendag is er ook een oude ambachtenmarkt. Er is zelfs een demonstratie glasblazen.

Oude Stadhuis Zutphen

Na een kopje koffie brengen we een bezoek aan de mooie Sint Walburgiskerk. Behalve de kerk zelf willen we ook De Librije (in de kerk) bekijken waar hele oude boeken werden gemaakt. We hebben echter pech want De Librije gaat pas ‘s middags open en dan zijn wij er niet meer. Gelukkig is de oude kerk ook zeer de moeite waard!

We slenteren nog even door het oude stadje en gaan dan weer richting de camper. Onderweg maken we nog wel even een stop bij de Landgoed Fair en eten er een boerenijsje en gaan met een mooi siertak naar huis.

Zutphens Museum

We hebben weer genoten van een heerlijk weekendje camperen! Omstreeks 14:00 uur rijden weer naar huis.

Siertakje van de Landgoed Fair

Beelden en Trollen

Uitgelicht

17 augustus 2023 ⛅️ 23° C.

Na een prima nachtje op camperpark Vogelzang, een lekker ontbijtje in de camper hoeven we niet ver te rijden. Op 1,5 kilometer ligt het Middelheimmuseum.

Het Middelheimmuseum is een museum waar de beelden buiten in de natuur staan in een mooi park. Veel beelden krijgen op dit moment een nieuwe plek en er worden ook nieuwe beelden bijgeplaatst. De toegang is geheel gratis! Wij kregen de tip voor deze schitterende beeldentuin van Marjolein (één van de cursisten van Agnes’ keramieklessen). Ongelofelijk dat we al zoveel jaren om Antwerpen heen rijden en dit museum nu pas ontdekken.

Tomorrowland

Onze volgende reisdoel is het Trollenbos van Tomorrowland. Tijdens onze Oostzeereis hebben we in Denemarken voor het eerst kennisgemaakt met de trollen van Thomas Ambo. Op het terrein van Tomorrowland staan een groot aantal kunstwerken waaronder 7 trollen van deze kunstenaar. Voor ons een reden om nog eventjes deze minitrip naar België te maken.

Er liggen ook een tweetal Labcaches met de kunst en trollen van Tomorrowland in de hoofdrol. Helaas is het ons niet gelukt om beide Labcaches te kunnen afmaken. Tomorrowland is vooral bekend van het jaarlijks Dance Event. Toen wij vandaag het park bezochten was men overal nog druk bezig om de enorme poppodia af te breken en het park weer te herstellen. Grote delen van het park waren met hekken afgezet en sommige kunstwerken en trollen waren hierdoor onbereikbaar. Hadden we dat maar eerder geweten.

We overnachten niet ver van Antwerpen bij Emmadorp. Dit dorp ligt tegen de dijk bij het Verloren land van Saaftinge waar we morgen een wandeling willen maken. We proeven alvast even sfeer in het gezellige huiskamer-café van Gina.

Emmadorp

Ook kijken we nog even op de dijk en genieten van het uitzicht (met en zonder de bijzondere verrekijker boven op de dijk).

Saaftinge, Doel, Mozesbrug en Kruisland.

18 augustus 2023 🌤️ 28° C.

We beginnen deze dag met een plankierwandeling door “Her verloren land van Saaftinge”. Het gebied met het grootste getijdeverschil van Nederland is met springtij helemaal overstroomd en lopen met hoogtij de geulen vol. Het land waar eens het dorp Saaftinge lag, is nu eigendom van de vogels. Vandaag spotten we verschillende lepelaars en verder loopt er een kudde schapen los op de schorren. Voor het eerst sinds lange tijd is er ook de mogelijkheid om weer een dronevideo te maken (te zien op Instagram).

Niet ver van onze overnachtingsplek Emmadorp ligt Doel (België). Eens een gezellig dorp en nu bijna helemaal verlaten. Dichtgetimmerde huizen, beklad met graffiti en verworden tot een toeristische attractie vanwege de leegstand.

Doel

De Belgische overheid had Doel ooit van de kaart willen laten verdwijnen ten gunste de uitbreiding van de haven van Antwerpen. Veel bewoners besloten om te vertrekken op enkele volhouders na die uiteindelijk de strijd wonnen. Doel blijft bestaan maar of het ooit weer wordt zoals het was?

We keren nu definitief (voor deze trip) terug naar Nederland waar we even bij het Fort de Roovere gaan kijken vanwege de Mozesbrug. Deze brug ligt onder de waterspiegel en maakt het mogelijk om de waterlelies van dichtbij te fotograferen zonder natte voeten te krijgen. De toren van Pompejus naast de brug was voor ons een onverwacht cadeautje waardoor we ook nog een geocache konden oplossen.

Pompejustoren vanaf Mozesbrug

Atlas Obscura

De Mozesbrug bij Fort de Roovere was onze 100ste “Atlas Obscura”. We gebruiken de laatste jaren deze app om bijzondere plaatsen te vinden en bezoeken.

Mozesbrug

Omstreeks 15:00 uur arriveren we bij onze overnachtingsplek van vandaag. We krijgen een mooi plekje bij camperplaats Dun Achtertuin in Kruisland. De camperplaats ligt achter het café-restaurant Cock waar je eventueel ook wat kunt eten. Wij eten bij de camper en halen een ijstoetje bij Cock.

Weer naar huis

19 augustus 2023 🌤️ ☀️ 24° C.

Vanavond willen we weer thuis zijn. Op weg naar Delft willen we onze vrienden in Stellendam bezoeken. Als we wakker worden, ontbijten we onder de luifel omdat er wat kleine regenbuitjes overwaaien. Rond een uur of tien vertrekken we richting Zeeland.

Krammersluizen

We maken een tussenstop bij de uitzichttoren van de Krammersluizen. Onder de uitzichttoren zijn vier mooie camperplaatsen met elektriciteit waar je gratis kunt overnachten. Je moet niet te gevoelig zijn voor het geluid van de windmolens maar verder is het daar een prima plek.

Krammersluizen

De Krammersluizen zijn in een aantal opzichten uniek. Tijdens het gebruik van de sluizen is er een systeem dat zout water filtert zodat het niet met zoet water vermengt. Een groot en sterk luchtbellenscherm zorgt er voor dat het zoute en zoete water gescheiden blijft tijdens het schutten van de schepen.

‘s Middags brengen we een bezoek aan Peter en Yvonne die in Stellendam wonen. Nadat we gezellig hebben bijgekletst, rijden we om 17:00 uur naar Delft. Weer thuis!

Minitrip België

Uitgelicht

Antwerpen

16 augustus 2023 🌤️ 23° C.

Met het gegeven in het achterhoofd dat we ruim twee weken eerder terug zijn gekomen dan gepland, het mooi weer blijft en dat er ook in België trollen (zie ons blog in Denemarken) gevonden kunnen worden, gaan we nog een paar dagen op stap naar het zuiden.

Camperpark Vogelzang

De camper was snel weer ingepakt (hij staat altijd rijklaar en gepakt voor twee dagen) en we reden weg omstreeks 10:00 uur met als reisdoel camperpark Vogelzang in Antwerpen. Een echte stadscamperplaats waar vandaan je snel op de fiets in het centrum bent.

Tenminste… snel op een elektrische fiets lukt maar dan moet je wel de batterij meenemen op reis! Vergeten dus. Deed ons even denken aan die keer dat we in Zuid-Frankrijk aankwamen en dat we onze tentstokken thuis hadden laten liggen.

Velo-Antwerpen

Maar we denken in oplossingen. In Antwerpen kun je voor € 5,00 een dagkaart voor een e-bike kopen (app “Velo-Antwerpen”) Vlakbij de ingang van de camperplaats kun je deze city-bikes oppikken. Toen we eenmaal hadden uitgevogeld hoe het allemaal werkte, konden we op pad.

Twee stops stonden er op ons programma. Als eerste fietsten we naar het MAS (Museum aan de Stroom). Dit prachtige museum is ontworpen door de Nederlandse architecten Neutelings Riedijk en biedt een soort van stadswandeling over gangpaden en roltrappen naar de tiende verdieping waar je een schitterend uitzicht hebt over Antwerpen.

Het oude havenhuis

De tweede stop was het “Oude havenhuis”. Na de metamorfose die is ontworpen door de inmiddels overleden Brits-Irakese architect Zaha Hadid kun je niet echt meer spreken van “oud”. Het prachtige gebouw is nu de werkplek voor honderden medewerkers van het Antwerpse havenbedrijf.

Een fietstochtje door de binnenstad brengt ons in twintig minuten weer terug bij de camper.

Op weg naar huis

Uitgelicht

Stevns Fyr – Raalte

4 augustus 2023 ⛅️ 🌧️ 20° C.

Het weerbericht geeft de komende dagen opnieuw slecht weer op. Voor ons betekent dat dat we nu richting huis gaan. Als het verkeer mee zit, zijn we vanavond nog thuis.

In eerste instantie zit alles mee. We hebben geluk bij de veerpont van Rødny naar Puttgarden. Kaartjes hoeven we niet meer te kopen omdat we voor de veerboot van Helsingborg naar Helsingör een combiticket hebben gekocht. In Rødny kunnen we als laatste op de boot en varen gelijk weg. Dat scheelt ruim een half uur wachten.

Het is druk op de weg. Niet lang na de overtocht naar Puttgarden krijgen we de eerste van twee grote files bij Lübeck (10 minuten). We hebben dan net een kopje koffie achter de rug op (hoe toepasselijk) parkeerplaats “Ostseeblick”. De andere grote file is bij Hamburg (28 minuten).

Geldklopperij

Als we een flink stuk voorbij Hamburg opnieuw een stop maken, krijgen we een berichtje van onze oudste zoon die zich afvraagt of we alweer op de terugweg zijn en ons uitnodigt om bij hen op de camping in Raalte te komen staan. Het lijkt ons een mooie afsluiting van onze reis dus we bellen met de camping (De Krieghuusbelten) of er nog een plekje voor twee nachten is. We vertellen dat we onze kleinkinderen willen verrassen. We vertellen ook wat de achternaam is en de dame aan de telefoon meldt ons dat er nog een plekje naast onze (klein)kinderen is. “Is dat wat voor u?”. Prima, zeggen wij en we berichten onze zoon dat we omstreeks 18:00 uur zullen aankomen.

Na een flinke dag rijden, arriveren we in een fikse regenbui bij de camping. We lopen naar de receptie, melden onze reservering en willen vervolgens onze rekening betalen. De rekening die we dan krijgen, doet “onze broek afzakken“. Op de rekening staat het volgende: € 80,50 voor een comfortplek (stroom en cai), € 24,00 voor 2 personen en twee nachten, € 15,00 voorkeursboeking, €4,00 voor overheidsheffingen, €15,00 borg voor een kaart met geld er op voor een douche- en afwaskaart, en € 2,00 borg voor het sleuteltje van de waterkraan. Als we gebruik willen maken van het internet (geen luxe daar want er is amper bereik) moeten we daar ook extra voor betalen. Kortom: We voelen ons enigszins “uitgekleed”.

Als ik tegen de receptioniste zeg dat dit toch veruit de duurste camping is die we de afgelopen maanden hebben meegemaakt, krijg ik het antwoord: “Maar u bent niet verplicht om hier te komen…”.

We betalen de rekening van € 140,50. Inderdaad. Ze heeft gelijk. Wij hadden ons beter moeten laten informeren en het is inderdaad niet verplicht om naar de Krieghuusbelten te gaan. We willen nu onze (klein)kinderen niet teleurstellen maar… wij komen hier nooit meer terug. We vinden dit pure geldklopperij en we snappen niet dat deze camping zo bomvol staat.

Gelukkig zijn onze kleinkinderen blij om opa en oma te zien na ruim twee maanden reizen en hebben we nog een gezellige avond met elkaar.

Raalte en omgeving

5 augustus 2023 🌧️ 🌤️ 20° C.

Na een gezellig ontbijt (ik koop met de kleinzoons verse broodjes) en een lekker kopje koffie haal ik met mijn oudste zoon Jelmer eerst vier fietsen op in Oldemarkt. Agnes en Rozemarije vermaken zich op de camping met Jochem en Tobias.

Als we terug zijn met de fietsen, trekken we na de lunch er met elkaar op uit. We gaan wat geocaches doen want dit gezin is altijd bloedfanatiek met deze hobby bezig en Jochem en Tobias willen altijd opa en oma verslaan door meer punten te scoren. Maar nu doen we het samen!

Bij de tweede cache is er een leuke verassing. De cache zit in een klomp die bij een klompenmaker in de boom hangt. Als we in de klompenmakerij even naar binnen lopen, krijgen we een schitterende demonstratie hoe klompen werden gemaakt. Bovendien blijkt klompenmaker Martin Dijkman beroemd te zijn van TV doordat hij het beroemde schilderij “Het melkmeisje” van Vermeer heeft nagemaakt van ruim 3500 kleine klompjes.

‘s Avonds doen we nog gezellig wat spelletjes met elkaar en dan is ook deze dag weer om.

Weer thuis – ons huishoudboekje

6 augustus 2023 🌤️ 20° C.

Weer thuis…

Deze ochtend ontbijten we nog met elkaar in de voortent bij de caravan van Roos en Jelmer. Hierna vertrekken wij naar Delft. De reis naar huis duurt ongeveer anderhalf uur en omstreeks 13:00 uur zijn we thuis.

Ons huishoudboekje…

Op de terugweg neemt Agnes de tijd om wat getallen van deze reis op een rijtje te zetten. Inmiddels een traditie geworden, geven we hier een overzicht:

We reden in 64 dagen 7421 kilometer. Het is onze op één na langste reis (Turkije was langer) met gemiddeld dus 116 km/dag. :

We tankten € 1036,16 aan diesel en €4,49 aan AdBlue. In Litouwen tankten we het goedkoopst voor € 1,43 per liter.

Voor de veerboten gaven we € 510,20 uit. De mooiste overtocht was die van Naantali – Finland naar Kapellskär – Zweden.

Van de 64 overnachtingen stonden we 18 x vrij. De 46 campings kostten ons € 1160,50. Gemiddeld is dat € 18,13 (de laatste twee nachten niet meerekenen maakt het € 16,13 per nacht). We maakten in Finland drie keer gebruik van de aanwezige sauna en dat was gratis.

Op campings maken we soms gebruik van een wasmachine/droger. We betaalden € 36,00.

In de buurt van grote steden nemen we vaak een bus of trein en laten de camper op een bewaakte camping achter. We betaalden € 38,74 aan het Openbaar Vervoer en € 3,00 aan parkeerplaatsen.

Twee concerten en museumbezoek kostten ons in totaal € 320,24

In totaal gaven we in negen weken € 3107,49 uit (€ 48,00 per dag).

We fietsten in totaal 625 kilometer (9,9 kilometer/dag. We liepen 243 km (3,7 km/dag, Normaal gesproken fietsen en wandelen we meer kilometers. Echter: We hadden een valse start doordat we nog niet helemaal hersteld waren van COVID en een problematische knie.

We reisden door acht landen: 🇩🇪, 🇵🇱, 🇱🇹, 🇱🇻, 🇪🇪, 🇫🇮, 🇸🇪 en 🇩🇰.

We kochten driemaal een simkaart voor in totaal € 36,00. De simkaarten in Polen en de Baltische Staten zijn spotgoedkoop. Voor € 5,00 per maand heb je onbeperkte data in die landen. In Finland betaal je € 25,00 voor een maand onbeperkte data.

Agnes las 18 boeken, breide anderhalf truitje en schreef 5 recepten voor de Omniaoven. Jan las 10 boeken, plaatste 89 steps op Polarsteps, schreef 18 blogs en maakte weer te veel foto’s. We maakten samen filmpjes voor Instagram en YouTube en losten 60 cryptogrammen op. We deden elke dag minimaal één spelletje waarvan ik vergeten ben hoeveel ik er verloren heb. Bij het wakker worden en onder lange ritten luisterden we naar vele podcasts.

Tot slot:

Er komt zo als gewoonlijk nog één blog met daarin de link naar het fotoboek van deze reis.

Onze volgende reis zal half november zijn. We gaan dan weer naar het Zuiden. Wil je op de hoogte blijven? Vul dan op de HomePage van deze website je e-mailadres in. Je krijgt dan automatisch een mailtje in je mailbox (geen reclame).

Tot ziens allemaal. Bedankt voor het meebeleven van onze avonturen.

Jan en Agnes – Camper op Pad

Paleis Fredensborg – Kasteel Kronborg – vrij camperen

Uitgelicht

3 augustus 2023 – 🌤️⛈️🌧️ 21° C.

Paleis Fredensborg

Denemarken is een prima land om te fietsen. We zijn nu voor de derde keer in Denemarken maar hebben dit eiland op de stad Kopenhagen na nog niet eerder verkend. Vandaar dat we er al vroeg met de fiets op uit trekken.

Paleis Fredensborg

Paleis Fredensborg ligt op ongeveer 14 km van onze camperplaats. Google brengt ons dit keer via mooie kleine fietspaden naar het zomerpaleis van de koninklijke familie. Het wordt vooral gebruikt voor staatsbezoeken en het vieren van verjaardagen.

Geef acht!

Als we bij het paleis aankomen, lopen er twee wachtposten hun vaste rondjes. Als er een geblindeerde auto het terrein oprijdt, springen beide wachten in de houding. Er zijn dus waarschijnlijk leden van de koninklijke familie aanwezig. Naast het paleis vangen we ook nog een glimp op van de kassen die naast de mooie tuinen staan.

Oranjerie koninklijke tuinen

Kasteel Kronborg

Van het paleis naar het kasteel Kronborg bij Helsingör is het ongeveer 10 km fietsen. We bereiken het kasteel voor de eerste grote plensbui. We lopen een rondje om het kasteel zonder het kasteel van binnen te bekijken. Als we rond zijn, begint het even behoorlijk te regenen.

We schuilen bij een koffiebranderij die in één van de oude barakken is gehuisvest en als de bui is overgetrokken, rijden we langs de kust naar de camper terug waar we lunchen.

Na de lunch brengen we een bezoek aan het museum Louisiana. Het museum heeft een grote collectie moderne kunst. Het bezoek wordt voor ons één van de hoogtepunten van deze reis. Vooral de videokunstenaar Ragnar Kjartansson maakte veel indruk.

Natuurlijk is het niet mogelijk om hier zijn werk te laten zien maar het is echt de moeite waard om te gaan kijken als hij zijn werk ergens tentoonstelt. Zeer bijzonder!

Als je van moderne kunst houdt, bezoek dan zeker dit museum! Tip: Kom vroeg! Toen wij er waren, was het al stampvol.

Vrij camperen… hoe lang nog?

Vannacht hebben we op een kleine parkeerplaats overnacht onder Helsingör in Denemarken. We vonden deze plek via Park4night. Het is een kleine parkeerplaats waar ongeveer 10 personenauto’s kunnen staan. P4N geeft aan dat er acht campers kunnen staan. Er is een drinkwatertappunt en een openbaar toilet. Het is een “Badepunkt” waar veel Denen naar het strand gaan en naast de parkeerplaats is een klein theater.

Toen we gisteren om 15:00 uur aankwamen, stonden er twee buscampers. Een Duitse en Nederlandse camperaar. ‘s Avonds om 21:00 uur stonden er elf campers. Alles bomvol. Kleine busjes met soms drie kinderen, huisdieren en zonder voorzieningen. Campers op het gras geparkeerd. Voor gewone auto’s geen plaats meer! De parkeerplaats veranderde in een grote kampeerplaats waarbij veel van de camperaars stoelen en tafels en andere spullen om zich heen strooiden. De bosjes om de parkeerplaats werden gebruikt om er hun behoefte te doen. Veel van de busjes op de parkeerplaats hadden kennelijk geen toilet aan boord.

Het toppunt zagen we vandaag: de Nederlandse buscamper loosde het vuile water gewoon op de parkeerplaats. Toen ik de twee dames aansprak dat hun grijswatertank openstond, deden ze zeer verbaasd alsof ze niet wisten dat de tank open stond. Dat terwijl de halve parkeerplaats onder hun zeepsop stond… dat rook niet prettig!

Op deze manier met “vrije” camperplaatsen omgaan, verziekt de romantiek van onze passie en we vragen ons af hoe lang het duurt voordat ook hier de borden “voor campers verboden” komen te staan of een balk op twee meter hoogte… Mensen die zich niet aan de normale afspraken houden, bezorgen het camperen een slechte naam. Het camperen is enorm populair geworden. Laten we er met elkaar voor zorgen dat het dat ook blijft!

Wij overnachten ook op vrije plekken en maken graag gebruik van campings die allerlei voorzieningen hebben. Op de vrije plekken laten we niet onze rommel achter. Tenslotte verbaast het ons dat vele campercollega’s wel een groot bedrag kunnen uitgeven voor een camper maar een camping van € 20,00 veel te duur vinden. Ergens gaat dat scheef… vinden wij.

Reuzen – Trollen

4 augustus 2023 🌤️ 23° C.

Om 9:00 uur rijden we weg van onze camperplaats bij Espergaerde en rijden naar een supermarkt bij Hundige. We vullen onze koelkast en rijden naar een betaalde camperplek bij Greve Marina. Deze jachthaven heeft alle voorzieningen en ligt ook nog vlak bij het strand.

“Oscar onder de brug”

Wij gaan vandaag echter niet de zee in maar gaan op zoek naar de verloren reuzetrollen van Thomas Dambo. Deze Deense kunstenaar maakt van sloophout fantastische beelden van trollen en verstopt deze in het landschap.

“Lange Liv”

Via de app Atlas Obscura weet Agnes de hand te leggen op een digitale kaart van deze “verloren reuzen”. We zetten een route uit langs een aantal van deze trollen.

“Trine op de heuvel”

We vinden er uiteindelijk vier. We hebben ons een beetje verkeken op de onderlinge afstand. Het is wat verder fietsen dan we hadden ingeschat. Maar desondanks zeer de moeite waard.

Kleine Tilde

We komen met een lege fietsbatterij bij de jachthaven aan en brengen de rest van de middag door met lezen.

Camp Adventure en Fyr Stevns Klint

5 augustus 2023 🌤️ 20° C.

Na een prima nacht bij de Marina in Greve doen we het ‘s ochtends kalmpjes aan. Pas na tienen gaan we op pad. We willen overnachten bij een vuurtoren bij Stevns Klint.

Camp Adventure

Het blijkt dat we onderweg naar de vuurtoren langs Camp Adventure komen. Hier staat een grote sculptuur waarop je via een bospad (vlonders) naar boven kunt lopen.

Camp Adventure

Het brede pad gaat zo geleidelijk omhoog dat zelfs iemand in een scootmobiel moeiteloos bovenkwam. Wij vonden het een mooie gewaarwording hoe het pad je heel relaxed boven de boomtoppen brengt. Door de bomen die in het kunstwerk staan is het alsof je door een bos omhoogloopt.

Natuurlijk is het uitzicht als je eenmaal boven bent ook mooi maar wij vonden juist de ervaring van het naar boven en beneden gaan mooier dan het uitzicht.

Fyr Svente Klint

Onze overnachtingsplek is dan niet ver meer. Het is druk bij de vuurtoren en het duurt even voordat we definitief goed staan voor de nacht. Pas na vieren wordt het wat rustiger omdat dan de vuurtoren niet meer beklommen kan worden. Naast de vuurtoren is ook een uitkijkpost uit de tijd van de koude oorlog. De wachters hielden van hier uit het scheepvaartverkeer in de gaten. We krijgen de kans om door de originele telescopen een kijkje te nemen. Ongelofelijk hoe ver je kunt kijken met zo’n apparaat.

Telescopen

Tot slot: Voor de liefhebbers is er weer een recept van Agnes voor de omniaoven. Koolvisfilet met wortels, rijst en mosterdsaus. Zie hiervoor de receptenpagina.

Naar Denemarken…

Uitgelicht

Op de boot naar Zweden

30 juli 2023 🌤️ 21° C.

Rond half negen in de ochtend rijden we weg van camping Solaranta naar Naantali om de boot naar Zweden te pakken. Het inchecken ging razendsnel en om 9:30 uur stonden we in de rij te wachten om tegelijk met de andere campers aan boord te gaan. Om 10:30 uur was het zover. We mochten aan boord. Plaats genoeg! Het vrachtwagendek was vrijwel leeg. Wellicht omdat het zondag was?

Vertrek uit Naantali

Ook aan boord was het rustig. De boot vertrekt uit Naantali om 10:45 uur en we komen om 18:45 (plaatselijke tijd) uur aan in Kapellskär. De boot maakt een tussenstop van ongeveer een uur bij Långnäs op Åland. We varen dus zo’n acht uur.

Vrijwel de hele tijd varen we tussen de vele eilandjes die tussen de kust van Finland en Zweden liggen. Er is nauwelijks sprake van open zee. Het verbaast ons trouwens dat deze overtocht zo goedkoop (€ 174,00) is. De lunch en het avondeten (prima buffet) zijn bij de prijs inbegrepen.

Scherenkust Finland en Zweden

Als we aankomen, regent het flink. We vinden niet ver van Kapellskär een camperplaats bij een kerkje aan het Infjärdenmeer bij Rädmänso. In eerste instantie zijn we de enige maar als we ‘s ochtends wakker worden staan we met z’n drieën.

Tivedstorp

31 juli 2023 🌧️ 18° C.

Het weer is behoorlijk omgeslagen. Veel regen en enorme plensbuien. De weersverwachting laat zien dat het voorlopig wel even dit weer zal blijven. We maken daarom van de regendag een reisdag. We rijden van Kapellskär om Stockholm heen in één lange ruk naar het natuurpark Tiveden.

Konst på Hög

Onderweg passeren we bij Kulma (Kvarntorpshögen) het sculpturenpark Konst på Hög. Op een heuvel met (zo nu en dan nog rokende) as die is overgebleven van de zoektocht naar olie hebben twee kunstenaars het initiatief genomen om een sculpturenpark te maken. Elk jaar komt er een sculptuur bij. Inmiddels staan er zo’n dertig kunstwerken. Erg leuk!

Vlakbij de hoofdingang park Tiveden ligt het oude en romantische dorpje Tivedstorp dat tot een hostel is omgebouwd. Alle oude huisjes zijn nu omgetoverd tot verblijven voor gasten. Bij dit dorpje is een kleine camperplaats waar voor ongeveer tien campers plek is. We gaan morgen wandelen in het nationale park.

Tivedstorp

Wellicht leuk om hier te vertellen is dat de rode kleur van de (oude) huisjes een reden heeft. De rode verf bevat bestanddelen die het hout beter conserveren. Dat werd bij toeval ontdekt doordat men ontdekte dat hout tussen het mijnafval van ijzererts langer goed bleef. Men ging daardoor het goedje gebruiken bij het maken van rode verf. Deze verf was vroeger veel goedkoper en werd daardoor door veel arme mensen gebruikt. Rijke mensen onderscheidden zich door daarna andere kleuren te gebruiken.

Iets anders dat ons opvalt in Zweden is dat we enorm veel Nederlanders tegenkomen. In Finland en de Baltische Staten waren er nauwelijks Nederlanders te bekennen. Sowieso is het aantal campers hier enorm.

Nationaal Park Tiveden

1 augustus 2023 ⛅️ ☁️🌧️ 21° C.

Vandaag hebben we geluk. Het blijft vrijwel de hele dag droog. Het fietstochtje naar het Nationale Park Tiveden is 6,5 km.

Informatiepunt Tiveden

Als we om 10:00 uur bij het informatiepunt bij de hoofdingang aankomen, is het al aardig druk. Een vriendelijke gids geeft ons advies welke wandeling voor ons het aantrekkelijkst is. De wandeling naar Stenkällen lijkt haar het verstandigste.

Het is een schot in de roos. We zijn allebei erg enthousiast. Wat is het hier mooi! De ijstijd heeft er voor gezorgd dat hier werkelijk enorme keien zijn achtergebleven. We wandelen en klauteren over deze enorme stenen en genieten van de prachtige natuur. De stenen zijn begroeid met mossen en varens en bieden hierdoor een fantastisch schouwspel. Bij Stenkällen kunnen we zowaar een gastenboek invullen!

Stenkällen

De wandeling is niet zo lang en na twee uur zijn we weer terug bij het informatiepunt. We fietsen weer naar Tivedstorp en zitten de rest van de middag in de zon voor de camper te lezen en nemen in één van de huisjes van het dorp een heerlijke douche. Aan het eind van de middag begint het te regenen. We bergen alles al vast op in de camper zodat we morgenochtend vroeg kunnen vertrekken.

Denemarken

2 augustus 2023 🌧️🌧️⛅️ 18° C.

Het heeft vannacht flink door geregend. We zijn vroeg wakker en vertrekken om 8:00 uur uit Tivedstorp. We willen bijna 360 km rijden naar Helsingborg om van daaruit over te steken naar Helsingör in Denemarken.

Noodweer

Onderweg krijgen we echt enkele enorme regenbuien op ons dak. Zo erg hebben we het nog niet meegemaakt. Gelukkig schijnt de zon weer als we met de veerboot oversteken naar Denemarken.

Veerboot Helsingör

De wachttijd is amper 10 minuten nadat we een kaartje hebben gekocht. We kopen een ticket dat ook (tot drie maanden) nog geldig is voor de veerboot van Rødby naar Puttgarden.

Steiger bij camperplaats Helsingör

We willen echter nog wat dagen in Denemarken doorbrengen en overnachten op een mooi plekje bij het strand onder Helsingör.

Wachten op de boot…

Uitgelicht

Reposaari – Ruissalo Camping

27 juli 2023 🌤️ 20° C.

We hebben vandaag een reisdag. Komend weekend steken we de Botnische Golf over naar Zweden. We hebben een ticket geboekt voor de boot (Finnlines) van Naantali (bij Turku) naar Kapellskär (vlak boven Stockholm).

Omdat we de stad Turku nog willen bekijken, zoeken we een camping in de buurt. De enige camping bij Turku is Camping Ruissalo. Bijzondere camping. Er gaat een weg met een grote parkeerplaats dwars door het campingterrein. Overdag parkeren op de parkeerplaats de badgasten.

De boot naar Zweden

De camping is wel mooi gelegen aan de baai waaraan ook Naantali ligt. ‘s Avonds zien we de veerboot naar Zweden vlak voor onze neus voorbij komen. Ook handig is dat de bus naar Turku op de camping haar eindpunt heeft.

Even een geocache loggen…

Als we de camper hebben geïnstalleerd op het grote veld, nemen we een kijkje op het strand en later op de avond doen we nog een paar geocaches langs de kust.

Turku

28 juli 2023 ⛅️ 🌧️ 19° C.

Als we wakker zijn, schijnt het zonnetje nog en ontbijten we buiten voor de camper. Hierna doen we alle camperverzorging nog op de camping voordat we met de bus naar Turku vertrekken.

Marktplein Turku

Het openbaar vervoer is ook hier weer prima geregeld. We betalen draadloos met onze betaalpas en zijn een half uur later op het marktplein in Turku. Vóór Helsinki was Turku de hoofdstad van Finland. Door een grote brand in de 19e eeuw is het overgrote deel van de stad verloren gegaan.

Dom van Turku

We bezoeken de Dom van Turku die na de grote brand weer mooi is gerestaureerd en het Aboa Vetus Ars Nova. In dit museum vind je naast moderne kunst ook de restanten van een middeleeuws woonhuis.

Vanaf hier willen we naar het Forum Marinum. Hier liggen een aantal “tallships” waaronder het opleidingsschip van de Finse Marine de “Suomen Joutsen”. Omdat het een flink stuk lopen is, proberen we hier voor de eerste keer elektrische stepjes. Het schiet lekker op (voor 41 minuten steppen zijn we € 5,50 p.p. kwijt).

Op de step, op de step…

Terwijl we rondlopen bij het Forum Marinum (er ligt hier ook nog een labcache), hebben we ook nog even een spannend momentje… Als we klaar zijn met de labcache blijkt opeens dat Agnes haar telefoonhoesje kwijt is met daarin haar betaalpassen, museumjaarkaart en wat contant geld. Na een kwartiertje vinden we het hoesje gelukkig terug bij het eerste schip dat we bekeken. Alles zit er nog in! Mazzel!

Omdat het ondertussen is gaan regenen, pakken we de bus terug naar de camper op de parkeerplaats bij de camping en rijden we naar Naantali waar we vlakbij de boot op de camping willen gaan staan. Helaas… vol!We rijden door en gaan naar een prachtige camping iets verderop: Saloranta. Deze camping ligt aan een baai tussen de vele eilanden die hier voor de kust liggen. We hebben hier een mooi plekje aan het strand.

Camping Saloranta Naantali

Niet veel later zitten we allebei met onze ereader op een bankje op de steiger in de zon. Ook deze camping heeft twee nieuwe sauna’s (mannen en vrouwen apart) die we van 18:00 – 21:00 uur kunnen gebruiken. Na de sauna zo de zee in. Heerlijk!

Camping Saloranta – Naantali

29 juli 2023 🌧️ 18° C.

De laatste dag voor ons vertrek uit Finland regent het de hele dag. We zijn met van alles en nog wat aan het “rommelen” in de camper. Bereiden ons voor op de bootreis van morgen (duurt tien uur) en laden alle elektrische apparaten op, lezen en doen een spelletje.

Tijdens een droge bui lukt het ook nog om twee geocaches te loggen. ‘s Avonds genieten we lekker van de sauna.

Mustikkapiirakka á la Omnia

Natuurlijk heeft Agnes ook nog tijd voor het bakken een Mustikkapiirakka (Finse bosbessencake) a la Omnia. Zie receptenpagina. De bosbessen pluk je natuurlijk zelf!!

Morgen vertrekken we om 10:45 uur naar Zweden! 👋

Naar de Westkust

Uitgelicht

Pieksamaki – Säynätsalo

23 juli 2023 🌤️ 21° C.

Gisteravond hebben we gebruik gemaakt van de Finse sauna op de camping. Daarna heerlijk geslapen en vanmorgen een lekker ontbijt gedaan met uitzicht op het meer. Een halfuurtje later parkeerden we onze bus bij een parkeerplaats aan de andere kant van Pieksamaki bij een ander klein meer.

De wandeling om het meer ging over vlonders langs allerlei “houtkunst”. Heerlijke wandeling gemaakt en slechts twee personen tegengekomen. Wel weer een labcache kunnen voltooien en na even zoeken ook de bonuscache bemachtigd.

Labcache Pieksamaki

Daarna rijden we naar de jachthaven van Säynätsalo waar we een heel mooi plekje vinden aan het Hauhonselkä-meer. Het is één van de grotere meren en in de jachthaven is het een drukke bedoening. We vermoeden dat er een zeilwedstrijd is geweest. Op het pleintje voor onze camper wordt de ene na de andere zeilboot uit het water getakeld en op de trailer gehesen. Een gezellig schouwspel.

Jachthaven Säynätsalo

We doen in Säynätsalo nog een labcache en de rest van de dag relaxen we wat bij de camper. We vinden ook nog even tijd om een vluchtje te maken met onze drone. Korte filmpjes kun je vinden op onze Instagram pagina. Soms ook wat langere filmpjes op ons YouTube kanaal.

Säynätsalo – Kristinestad

24 juli 2023 🌤️ 23° C.

Vandaag hebben we besloten vanwege de slechte weersvoorspelling om in één lange ruk naar de Westkust van Finland te rijden. We maken slechts twee stops.

De eerste stop is bij één van de oudste (houten) kerkjes van Finland. Het heeft iets weg van een Noorse Staafkerk. Helaas is het kerkje nog gesloten zodat we het bijzondere interieur niet kunnen bekijken. Te vroeg vertrekken heeft soms ook nadelen.

De buitenkant heeft ook wat leuke details. De houten kerk is gebouwd op grote stenen en de uiteinden van de balken rond de deuren doet ons iets vermoeden over de constructie van de houten toren.

Op de grafstenen zien we een opvallende notatie van de datums. Apart. Zagen we nog niet eerder.

Onze tweede stop (een beeldentuin bij Kauhajoki) gaat niet door. Als we de bestemming op Google Maps intypen, blijkt dat de beeldentuin op maandag is gesloten. We rijden daarom in één stuk door naar Kristinestad. Onderweg spotten we zowaar voor de eerste keer ook een eland. Weliswaar erg in de verte… maar toch. De honderden borden die ons waarschuwen voor overstekende elanden staan er dus niet voor niets.

Kristinestad

Het stadje aan de Westkust kent veel Zweeds sprekende mensen en alle borden e.d. zijn tweetalig uitgevoerd. De camping is prima. Mooie ruime plekken met een eigen strandje aan de baai van de Botnische golf. We blijven hier twee nachten staan.

Kristinestad – verste punt schiereiland

‘s Middags gaan we gelijk op de fiets naar het puntje van het schiereiland en maken we een wandeling naar het uiterste puntje bij de zee. ‘s Avonds gaan we lekker uit eten bij de Crazy Cat. Prima eten!

“IJsje” – 1 bolletje

Het dessert nemen we op de camping. We hadden al gelezen over de enorme ijsporties die je hier krijgt. Hiervan is geen woord gelogen. We krijgen elk één “bolletje”. Die bolletjes blijken zo groot dat we ze verdelen in drie porties. Hebben we de komende dagen ook gelijk een toetje 😉.

Kristinestad

25 juli 2023 🌤️ 23° C.

De tweede dag op de camping staat in het teken van de wasmachine en de droger. We doen maar één wasje maar beide machines doen er zo lang over (bij elkaar vijf en een half uur) dat we uiteindelijk niet alles doen wat we vandaag van plan waren.

We vinden het niet erg. Lekker zo’n lui dagje. Tijdens de was is er nog wel tijd om Kristinestad te bekijken. Men spreekt er niet alleen Zweeds maar met al z’n houten huizen doet het ook erg Zweeds aan.

Kerk Kristinestad

Tijdens de labcache bekijken we ook hier het oude kerkje dat zowel van binnen als van buiten helemaal schots en scheef is gebouwd (verzakt).

Heel opvallend zijn verder de waterpompen die je overal ziet staan. Er zijn kleine houten huisjes omheen gebouwd en ze hebben allemaal een wiel om het water op te pompen. Draaien lukte wel maar water komt er niet meer uit.

Waterpompen Kristinestad

Vlakbij Kristinestad was ook nog een veld waar veel veldbloemen en experimentele hennep werd gekweekt. Even uitgeleefd…

Kristinestad – Reposaari

26 juli 2023 🌤️ 22° C.

Zondag steken we de Botnische Golf over naar Zweden. We vertrekken van Naantali (ligt vlak onder Turku) en daarom rijden we vandaag alvast weer een stukje naar het zuiden.

Camperplaats Reposaari

We parkeren de camper vlakbij de (kleine) vuurtoren van Reposaari. Vanaf deze plek hebben we (al weer) een mooi uitzicht over de grote baai.

Havenwerkers

Reposaari is een klein (opnieuw Zweeds aandoend) dorpje dat op een eilandje ligt in de baai. Aan de overkant zien we in de verte de haven van Pori. Het is een wat grotere havenplaats aan de westkust.

Reposaari

Natuurlijk (het wordt een beetje een afgezaagd verhaal ) verkennen we hier het eiland ook weer met een labcache.

Labcache Reposaari

Aan het eind van de middag gaan we opnieuw uit eten bij het visrestaurant aan het havenhoofd.

Het Finse merengebied

Uitgelicht

Porvoo – Lappeenranta – Saimaakanaal

20 juli 2023 🌤️🌧️ 21° C.

De algemene verzorging van de camper kostte op de camping in Helsinki wat extra tijd. Omdat er hier enorm veel campers staan, is het dringen bij de loosput. Een ongeduldige man kwam even kijken of onze vuilwatertank nu nog niet leeg was. Jullie mogen raden wat de nationaliteit was van deze camperaar.. Ik zeg niks!

De rode huisjes door Albert Edelfelt

Op weg naar het Finse merengebied maken we een eerste stop in Porvoo. In dit op één na oudste stadje kregen de Finnen voor het eerst hun eigen nationaliteit notabene van de Russische Tsaar Aleksander I in 1809. Het stadje is bekend vanwege de rode huisjes bij de oude brug aan de rivier en de kathedraal met een losse klokkentoren. De huisjes zijn ook beroemd geworden door een schilderij van Albert Edelfelt.

Onze volgende stop is een flink stuk naar het oosten. Als we onderweg langs de weg borden zien staan met St. Petersburg er op realiseren we ons ook dat we de grens met Rusland naderen. Lappeenranta ligt op ongeveer 35 km van de Russische grens aan het grote Saimaa meer. Op het strand van dit meer wordt jaarlijks een zandsculpturenfestijn gehouden. Dit jaar is het thema sprookjes. Ook moderne “sprookjes” worden uitgebeeld. Zo zien we ook sculpturen van The Lord of the Ring en The Never Ending Story.

Onze overnachtingsplek is nog wat dichter bij de Russische grens. We staan met een paar andere campers op de parkeerplaats bij een sluis van het Saimaa kanaal dat het Saimaameer verbindt met de Finse Golf. Vroeger lag het hele kanaal op Fins grondgebied. Na WO II lag er ook een deel op Russisch grondgebied. De Finnen hebben vervolgens een overeenkomst gesloten met de Russen om het hele kanaal te pachten zodat Finse goederen naar zee vervoerd konden worden.

De oude sluis bij het Saimaakanaal

Nu Finland binnenkort toetreedt tot de Nato dreigen de Russen de pachtovereenkomst eenzijdig op te zeggen. Het is inmiddels het zoveelste incident rondom het Saimaa kanaal. In het museum bij onze overnachtingsplek wordt de hele kanaalgeschiedenis uiteen gezet (ook in het Engels ditmaal).

Aanlegsteiger bij sluis Saimaakanaal

Parikkala – Kerimäki

21 juli 2023 ⛅️🌧️ 19° C.

In Nederland hadden we al foto’s gezien van de bijzondere beeldentuin die zich in Parikkala bevindt. Veijo Rönkkönen was 41 jaar arbeider in een papierfabriek. Geboren in 1944 en inmiddels al bijna 10 jaar dood. Hij maakte in vijftig jaar ruim 550 sculpturen en plaatste die in een prachtige tuin op het erf van zijn boerderij die echt vlak tegen de Russische grens aan ligt.

De sculpturen van Veijo Rönkkönen (die nooit één kunstles heeft gehad) beelden allerlei vreemdsoortige mensen uit. Mensen die vaak sportief bezig zijn (er is een yogatuin met wel honderd figuren die in een yogahouding staan).

De materialen zijn bijzonder. Met bv beton, knikkers (haar) en echte tanden (kunstgebitten). Het was zo ongelofelijk om daar rond te lopen dat ik het niet kon nalaten om heel veel foto’s te maken.

Na ons bezoek aan de beeldentuin begon het te regenen. Het eind van het regengebied is voorlopig nog niet in zicht. Jammer omdat we nu net het echte merengebied in rijden.

In Kerimäki bekijken we nog de grootste houten kerk van Finland. Weliswaar sober maar prachtig vormgegeven met plaats voor 5000 personen. De architect was destijds van mening dat de helft van de bevolking uit de regio er plaats moest kunnen nemen.

Botenhuizen Kerimäki

Vlakbij de botensteiger tegenover deze kerk (met rode boothuizen voor de kerkgangers die per boot naar de kerk gingen) vinden wij een mooi plekje aan het meer. Vanaf 15:00 uur doen we van alles en nog wat in de camper omdat het buiten niet echt geweldig weer is. Heel veel Finnen denken daar anders over. Tot laat in de avond is het een komen en gaan van hele gezinnen die een bad komen nemen in het meer en dan weer snel vertrekken. Finse gewoonte?

Agnes maakt een recept voor een boterkoek in de Omniaoven. Dat recept vind je op onze website bij het kopje recepten.

Ekonkosti – Heinävesi – Pieksamaki

22 juli 2023 🌧️ 19° C.

Met regen in slaap vallen is niet zo erg maar met regen ook weer opstaan is minder leuk. We willen eigenlijk een kloofwandeling maken bij Hanhiahontie maar dan moet het wel droog zijn. We besluiten om er gewoon naar toe te rijden en tegen die tijd kijken we wel of het droog is.

De eerste stop bij Ekonkosti is een toevalstreffer. We rijden door het dorp en stuiten op een wedstrijd zandsculpturen maken. We stoppen en maken een korte wandeling onder de paraplu om de sculpturen te bekijken. Gelukkig heeft de regen de beelden aardig heel gelaten. We zien dat er zelfs een Nederlandse deelnemer meedoet.

Op de Finferry

Net voorbij Ekonkosti maken we ook voor het eerst gebruik van één van de vele gratis veerponten (Finnferries) die er varen in Finland.

Gisteren bekeken we de grootste houten kerk maar vandaag in Heinävesi de op één na grootste houten kerk van Finland. Stiekem vinden we deze eigenlijk leuker dan de kerk van gisteren. Vooral het plafond is prachtig uitgevoerd. Dat men dat allemaal van hout kon maken. Nou ja… hout is er hier in overvloed. Dagelijks zien we de enorm grote vrachtwagens met opleggers het hout vervoeren.

Camping Pieksamaki

Omdat de regen nog steeds met bakken uit de hemel valt, kiezen we voor een andere eindbestemming en rijden wat meer naar het Westen waar het droger is. Op Camping Lomatrio bij Pieksamaki krijgen we alweer een mooie plaats aan het meer. We mogen hier bovendien gebruik maken van de sauna. Heerlijk!

Apparaatje Thermacell

Voor het eerst hebben we hier behoorlijk last van de muggen. We hebben echter de tip gekregen om een apparaatje te kopen dat de muggen gegarandeerd verjaagt. Het is een apparaatje van Thermacell. Niet goedkoop maar het werkt wel! We kunnen buiten zitten zonder gestoken te worden. Ben je nieuwsgierig? Google dan even op internet of YouTube. Daar lees je alles over het gebruik en eventuele aanschaf.

Via Tallinn naar Helsinki

Uitgelicht

Haapsalu – Saue

16 juli 2023 🌤️ 24° C.

Het is nog vroeg als we Haapsalu verlaten. We waren allebei al vroeg wakker en na het ontbijt is het 08:00 uur als we het stadje uit rijden. We willen overnachten op een camping bij Saue. Vandaar is het nog klein half uur met de trein naar Tallinn dat we morgen willen bezoeken.

Vuurtoren Pakri Pank

We kiezen voor wat kleine weggetjes en zo nu en dan een omweg om wat highlights te bekijken. De eerste stop is bij het oude klooster van Padise. We zijn er te vroeg. Alles is nog gesloten. We rijden nu door naar een oude vuurtoren bij Pakri Pank. We nemen daar een kijkje bij de hoge kliffen. Erg dichtbij komen, durven we niet. Het instortingsgevaar is te groot.

Kliffen Pakri Pank

Onze laatste camping in Estland is bij Saue. Het is een mooie grote camping die vlakbij het station ligt. Hier willen we morgen de trein nemen naar Tallinn. We doen er de was (die is erg snel droog vanwege de harde wind) en verkennen Saue door er op de fiets een labcache te doen.

Even een wasje drogen…

Tijdens de labcache komen we op een disc-golfbaan. De sport disc-golf wordt gespeeld met verschillende soorten discs (frisbees) en je moet proberen om in zo weinig mogelijk worpen een “hole” af te leggen. In Estland is de sport erg populair en ze leveren o.a. de wereldkampioen bij de vrouwen.

Disc – golf

Tallinn

17 juli 2023 🌤️ 24° C.

Met de trein naar Tallinn is ook leuk om weer eens mee te maken. We doen het vaker: bij een grote stad laten we de camper achter op een veilige camping en reizen dan met het openbaar vervoer naar het centrum. (geen parkeerproblemen). We kopen in de trein een kaartje. Dat is erg eenvoudig en je kunt er 🛜 eentje kopen met bankkaart (we betalen overal in de Baltische Staten met onze telefoon). Voor € 3,07 p.p. reizen we in een half uur naar Tallinn. De fiets mag gratis mee.

Met de trein naar Tallinn

Tallinn kent een klein en ommuurd oud centrum. We wandelen langs alle hoogtepunten van deze oude stad. We beginnen bij het hoog gelegen deel en hebben daarvandaan een mooi uitzicht.

Tallinn

Voor de Esten is de “lange Hermann” een belangrijk onafhankelijkheid symbool. Elke ochtend om 7:00 uur wordt de vlag van Estland gehesen op deze hoge toren van het Toompeakkasteel waar het Estlandse parlement is gevestigd.

“Lange Herman”

Aan de overkant van het Toompeakkasteel is de Aleksander Nevski kathedraal. Het is een schitterende orthodoxe kathedraal. Binnen mag je helaas geen foto’s maken. Toch is het gelukt om aan de aandacht van de “bewakers“ te ontsnappen en wat kiekjes te maken met onze mobiele telefoon.

Aleksander Nevski kathedraal
Aleksander Nevski Kathedraal

Het laaggelegen deel van de binnenstad is erg gezellig en als wij er zijn, is het nog niet al te druk. We schrikken wel van de prijs van twee kopjes koffie met appeltaart op het marktplein bij het stadhuis: € 31,50 🥵.

De stadswandeling door de gezellige straatjes van de oude stad maakt het dure kopje koffie weer goed.

Protest tegen oorlog in Oekraïne

Ook zien we hier een groot protest tegen de oorlog in Oekraïne. We vermoeden dat de vluchtelingen uit Oekraïne er aan hebben meegewerkt omdat er veel originele foto’s en zelfs schoenen van slachtoffers in het protest zijn verwerkt.

Protest tegen oorlog in Oekraïne

Het is 13:00 uur als we weer met de trein terug gaan naar Saue. ‘s Middags relaxen we bij de camper en plannen alvast een beetje onze reis in Finland. We besluiten om het merengebied van Finland te bezoeken en niet te hoog meer te rijden. We boeken zelfs al een boot om over te varen naar Zweden. We varen op 30 juli van Turku naar Stockholm.

Met de boot naar Helsinki

18 juli 2023 ⛅️🌧️ 21° C.

De rit naar de de passagiersterminal A in Tallinn duurt normaal gesproken 35 minuten. Dit duurt nu echter wat langer omdat in Tallinn overal werkzaamheden zijn rond de haven en de oude binnenstad. Dat betekent dus dat Google Maps niet overal de juiste route geeft en we de borden (in het Ests) moeten volgen. Gelukkig heeft men ons op de camping hier al voor gewaarschuwd en zijn we ruim op tijd bij de check in. Dat gaat supersnel en dan moeten we nog wachten tot we (als allerlaatsten) om 11:40 uur aan boord mogen. Om 12:00 uur varen we weg.

Vertrek Tallinn

De weersverwachting gaf aan dat het hard zou gaan waaien maar dat viel gelukkig erg mee. De enigen die hard speelden waren de twee muzikanten op het zonnedek. Gelukkig konden we achter de schoorsteen “vluchten” en voor we het wisten, bereikten we de haven van Helsinki.

Aankomst Helsinki

We mochten als één van de eerste auto’s van boord en hierdoor waren we op tijd op de camping in het vijftien km verderop gelegen Rastila. De camping heeft een metrostation op 100 meter voor de ingang.

Hierdoor hadden we nog tijd genoeg om in Helsinki het Atheneum Museum te bezoeken. Dit museum heeft een grote collectie met Scandinavische kunst. Op de bovenste verdieping was een grote tentoonstelling met werken van Albert Edelfelt.

Op de andere verdiepingen zagen we ook nog een aantal andere bekende Finse schilderijen. Twee hele bekende zijn het drieluik van Akseli Gallen-Kallela “De Kalevala” en het doek “De gewonde engel” van Hugo Simberg.

De gewonde engel

De Kalevala is het nationale epos van Finland geschreven door Elias Lönnrot. De “Gewonde Engel” wordt gezien als het belangrijkste Finse kunstwerk en werd door de Finnen gekozen tot Nationaal Schilderij.

Helsinki

19 juli 2023 🌤️ 21° C.

We hadden vandaag de keuze om op de fiets naar Helsinki te gaan (15 km heen en 15 km terug) of met de fiets in de metro naar De Finse hoofdstad. We kiezen om te fietsen. Op de heenweg nemen we een wat langere route dan op de terugweg en zien zo ook. wat van de omgeving. Wat ook hier opvalt – net zoals in Tallinn – is dat er overal werkzaamheden zijn in de stad. Gelukkig kun je in Helsinki prima fietsen. Overal vind je mooie fietspaden.

We hebben zelf een route uitgezet door de binnenstad. Nu eens niet een stad met veel middeleeuwse overblijfselen maar vooral veel moderne architectuur. We genieten er wel van. Het is weer eens wat anders. Via de markt bij de haven en de Oespenski-kathedraal fietsen we naar het Centraal Station van Helsinki. Jugendstil heeft ook hier z’n sporen achtergelaten.

Oespenski-kathedraal

Vlak achter het station is een groot plein met moderne architectuur waar vooral de bibliotheek indruk op ons maakt.

Nog meer indruk maakt de Temppeliaukio Kirkko. Deze moderne kerk wordt ook wel de Rotskerk genoemd omdat de kerk grotendeels onder de grond ligt en is uitgehouwen in graniet.

Als laatste rijden we naar het Sibelius monument in het Sibeliuspark waar we gelijk lunchen.

Sibelius monument

Helaas staat het modern vormgegeven Finlandiahuis helemaal in de steigers zodat we daarvandaan weer naar de camping fietsen. De terugweg gaat door de vele parken die langs het water van de Oostzee zijn aangelegd. Onderweg doen we nog wat boodschapjes en om 16:00 uur zijn we weer “thuis”.

Haapsalu

Uitgelicht

Kratermeer en Haapsalu

13 juli 2023 🌤️🌧️ 21° C.

Het weerbericht geeft veel regen op. We besluiten om ons mooie plekje bij Triigi vaarwel te zeggen en verlaten vandaag het eiland Saaremaa.

Kratermeer Kaali

We doen dat niet voordat we een bezoek hebben gebracht aan het kratermeer bij Kaali. Wat heel lang is aangezien voor een overblijfsel van een oude vulkaan, blijkt in werkelijkheid veroorzaakt te zijn door een meteoriet die hier is ingeslagen. In de directe nabijheid van de grote krater is nog een aantal kleinere kraters te vinden. Onderzoekers hebben vastgesteld dat de meteoriet zo’n 4000 jaar geleden is ingeslagen. Nog niet zo heel lang geleden dus.

Camping Pikseke bij Haapsalu

Van Kaali rijden we naar Haapsalu waar we een poosje op een kleine camping willen staan. Bij aankomst (in een vreselijke regenbui) krijgen we echter direct van de Finse eigenaar te horen dat hij maar voor één nacht een plekje heeft. We kiezen er toch maar voor om dat te doen zodat we gebruik kunnen maken van alle (prima) voorzieningen. Het blijkt dat de hele camping vol staat met Finnen.

‘s Middags bezoeken we het erg leuke stadje Haapsalu dat aan een kleine baai ligt van de Oostzee. Vanwege het beschutte karakter is het water er vrij warm. Haapsalu heeft een groot kasteel (stond model voor het kasteel van “Ronja de roversdochter” (Astrid Lindgren). We doen er anderhalve labcache, gaan er uit eten (echt een heerlijke pizza) en keren dan terug naar de camper.

Ernstig lekker biertje

Op de camping krijgen we van een Fin een prima tip voor een redelijk goedkope overtocht naar Helsinki vanuit Tallinn. We boeken gelijk voor komende dinsdag.

Haapsalu – een regendag met een Amerikaans tintje

14 juli 2023 🌧️⛈️🌤️ 21° C.

Op de dag dat het een jaar geleden is dat dieven onze camper stalen, is het tot 17:30 uur slecht weer. De ene na de andere regen- en onweersbui trekt over ons heen. Gelukkig is het ons nog voor het slechte weer losbarstte, gelukt om een.nieuwe plaats te vinden. De nieuwe plek is maar een kilometer verderop aan de baai van Haapsalu bij Holmi. Vlakbij het surfstrandje zijn een aantal grote velden waar veel campers en andere kampeerders staan. We staan opnieuw heerlijk vrij aan het water.

Vrije camperplaats aan de baai van Haapsalu

Omdat het vrijwel de middag regent, hebben we tijd voor andere “klusjes”. Er wordt gebreid (Agnes), gelezen, een spelletje gedaan en ik werk de filmpjes weer even bij op Instagram en op YouTube.

Reflectie

Als het dan eindelijk droog wordt, gaan we het stadje in. Gisteren viel ons al op dat er in het stadje enorm veel “Amerikanen” reden. Vandaag was dat nog veel meer het geval en het blijkt dat er “Amerikaanse dagen” worden georganiseerd. Het is niet mogelijk om dit weekend gratis het kasteel te bezoeken omdat het kasteelterrein is afgesloten. Het staat vol met werkelijk prachtige oldtimers. De laatste keer dat we zoveel van die oldtimers hebben gezien, was in Havanna op Cuba. Aan de nummerplaten te zien, kwamen deze mooie sleeën vrijwel allemaal uit de Baltische Staten en Finland.

Behalve deze auto’s zijn er ook optredens van een Elvis lookalike, Amerikaans worstelen en overal natuurlijk Amerikaanse eettentjes. Wij houden het bij een ijsje.

Haapsalu Beach

15 juli 2023 ☀️ 25° C.

Vandaag een dag met prachtig strandweer. We doen daarom niet veel meer dan lekker luieren aan het nabijgelegen surfstrandje.

Maar… belofte maakt schuld. Ik had Hans (één van onze trouwe volgers) beloofd om wat “boemels” op de foto te zetten en omdat hij zojuist opa is geworden, brengen we een bezoek aan het oude treinstation van Haapsalu om dat te vieren.

Vanwege de beschutte ligging en het warme zeewater was Haapsalu vroeger een kuuroord waar veel Russen een bad kwamen nemen. Zo ook de Tsaar. Speciaal voor de hem werd er een perron helemaal overkapt zodat hij droog op weg kon naar het zeebad. Het treinstation dient nu als museum. Helaas hebben ze niet gerekend op buitenlandse bezoekers omdat alle informatie in het Estlands is. Maar goed… met Google Lens komen we een eind. Het buitenterrein met allemaal oude treinstellen is leuk om te bekijken!

Als we naar het strand fietsen komen we onverwacht langs een enigszins verwaarloosd kerkhofje. Het is een begraafplaats van de Orthodoxe kerk. Voor WO II viel het nog onder beheer van de orthodoxe kerk met als hoofdzetel Constantinopel en na WO II de Russisch orthodoxe kerk vanuit Moskou. Opvallend zijn de twee metalen kapelletjes.

Het surfstrandje is vlakbij onze camper. Er wordt maar weinig gesurfd maar wel gezwommen. Bij het zwemmen in de Oostzee, valt het trouwens op dat de Oostzee een stuk minder zout is dan onze Noordzee en de Atlantische Oceaan. Na anderhalf uur gaan we weer naar de camper en brengen de rest van de dag door met lezen en het schrijven van deze blog.

Elke keer dat we weer vrij staan, realiseren we ons hoe fijn het is dat we twee zonnepanelen op ons camperdak hebben en een goede (lithium) accu. We hebben deze hele reis nog niet extra hoeven te betalen voor stroom en het lukt ons ook prima om de fietsaccu’s op te laden. Het draagt erg bij aan ons vrijheidsgevoel.

Van Letland naar Estland

Uitgelicht

Cēsis en de Litouwse vlag

9 juli 2023 ☀️ 🌧️ 24° C.

Vanaf de schitterende camping Apalkalns is het ongeveer 9 kilometer op de fiets naar Cēsis. De weg er naar toe is prima te doen. Vlak voor Cēsis gaat de weg even steil omhoog maar met onze elektrische fietsen hebben we geen problemen.

Cēsis

Cēsis is een van oorsprong middeleeuws stadje met de restanten van een groot kasteel dat in de Middeleeuwen is gebouwd in de tijd dat het nog Wenden werd genoemd.

Nu is men in Cēsis vooral trots dat het een echte Letse stad is waar volgens een legende de Letse vlag 🇱🇻 is ontstaan. Letse vrijheidsstrijders hadden een overwinning behaald op hun vijanden waarbij hun leider zwaar gewond raakte. Deze leider bevool zijn mannen om vooral door te vechten. Het laken waarop de bloedende leider had gelegen werd als vlag op een speer gehesen waarbij de witte baan de plek was waarop het lichaam het laken had bedekt.

Camping Apalkalns

Na Cēsis hebben we nog een poosje op de camping in de zon een boek gelezen totdat een fikse regen- en onweersbui er een eind aan maakte. Ook lukte het nog om de was droog binnen te halen.

De grens over naar Estland

10 juli 2023 🌤️☀️ 24° C.

Om 9:00 uur vertrekken we uit Letland richting Viljandi. We hebben gelezen dat dit één van de mooiste stadjes in de Baltische Staten zou zijn. Om 10:29 uur passeren we de grens Letland / Estland in de grensplaats Valka / Valga.

Viljandi is inderdaad een leuke plaats. De ligging is mooi aan het meer. Vanaf het meer liggen er oude huizen (maar ook veel prachtige nieuwe) op de hellingen naar het hoger gelegen Viljandi.

Bovenop één van de hellingen ligt ook het kasteel waar men tussen de ruïnes een Openluchttheater heeft gemaakt. In Viljandi zelf zijn nog meer openbare podia te vinden. Waarschijnlijk is dat ook de reden dat er elk jaar een groot cultureel festival wordt georganiseerd voor de jeugd. Wat verder opvalt als je door Viljandi wandelt, zijn de vele beelden van katten en aardbeien die je overal aantreft.

Onze volgende stop in Estland is bij het Soomaa Rahvuspark. In dit nationale park maken we nogmaals een mooie wandeling door de moerassen over schitterend aangelegde vlonderpaden. De natuur blijft genieten in deze landen!

Pärnu

Als laatste overnachten we vandaag bij de havenstad Pärnu. Achter de houthaven vinden we bij één van de havenlichten een mooi plekje (we staan weer eens vrij) aan het strand. Als ‘s avonds de laatste badgasten zijn vertrokken, is het heerlijk rustig en genieten we nog even van een mooie zonsondergang.

Met de boot naar Saaremaa

11 juli 2023 ☀️ 24° C.

Als we wakker zijn, rijden we gelijk na het ontbijt door naar Virtsu. Hier rijden we met de camper de veerboot op die ons naar het eiland Saaremaa brengt. Het is nu niet nodig om vooraf te boeken. We kopen gelijk bij de ingang van de veerhaven een kaartje (€ 29,60) en rijden 10 minuten later de boot op.

Virtsu

De overtocht duurt 29 minuten en onder het genot van een kopje koffie varen we (lekker in het zonnetje op het achterdek) naar Muhu (dit eilandje ligt met een lange dijk vast aan Saaremaa).

In Estland maken we graag gebruik van de app RMK. Met behulp van deze app vind je overal vrije overnachtingsplekken in de nationale parken. Deze plekken zijn vaak voorzien van hout (je mag hier dus veilig!! een vuurtje stoken), overdekte picknick-tafels en toiletten.

RMK Triigi

Wij vinden een werkelijk prachtig plekje aan zee in een baaitje bij Triigi. We besluiten gelijk om hier een aantal nachten te blijven. Het weer is heerlijk en we nemen regelmatig een plons in zee (Agnes wat vaker dan ik 😉).

Kinderdijk op Saaremaa

12 juli 2023 ☀️ 24° C.

Vanaf “ons” strandje maken we deze ochtend een fietstocht op het eiland. Het is al vroeg een prima temperatuurtje zodat we in ons t-shirt er op uit gaan.

We fietsen een rondje van ongeveer 35 kilometer. De eerste stop van ons is bij het Estlandse Kinderdijk. In Angla is een openluchtmuseum met 5 windmolens waar net zoals in Kinderdijk of bij de Zaanse Schans met een vaste regelmaat een bus met Koreanen, Chinezen of Japanners halt houdt.

Na de molens gaan we naar een beroemd kerkje bij Karja. Het vroeg middeleeuwse kerkje is verrassend goed bewaard gebleven na alle oorlogen die Saaremaa heeft meegemaakt (In WO II moesten alle bewoners het eiland verlaten van de Duitsers).

Bijzonder is het oude beeldhouwwerk aan de binnenkant maar wat het echt heel speciaal maakt, zijn de muurschilderingen op het plafond en de wanden van de kerk. Het plafond kent heidense schilderingen waarvan men het idee had dat ze de duivel weghielden van de kerk. Één er van (drie benen aan elkaar) kent men ook op Gotland en het Ilse of Man. Het wijst er op dat de oudste bewoners van Saaremaa (piraten) tot ver hun veroveringen maakten.

Roobakko

We maken ook nog een korte koffiestop bij de veerhaven van Triigi waar de veerboot naar Hiiumaa (eiland boven Saaremaa) vertrekt.

Triigi sadam

De rest van de dag zitten we lui voor onze camper in de zon en kijken naar bootjes die voorbij varen. Natuurlijk had Agnes nog wel tijd voor een nieuw recept: Straciatellacake a la Omnia.

Mooi Letland

Uitgelicht

Vlonderpaden – Kemeri Nationaal Patk

6 juli 2022 🌧️🌤️ 23° C.

Vanuit Ventspils rijden we over een prima (!) weg naar onze volgende bestemming Riga. We maken een tussenstop in het Nationale Park Kemeri. Op de parkeerplaats worden we in het Nederlands welkom geheten door de parkeerwachter die een aantal jaren in Smilde heeft gewerkt en het leuk vindt om weer eens wat Nederlands te spreken.

We maken hier een mooie wandeling door het bos en door de moerasgebieden. Het moerasgebied is toegankelijk gemaakt door mooie vlonderpaden. Op het verste punt is een mooie uitzichttoren waar je uit kijkt over de moerassen. Het water is zwavelhoudend maar we ruiken daar niets van. Het is een wandeling van vier kilometer. Omdat we onderweg ook nog een labcache oplossen en een poosje staan te praten met een Duits echtpaar doen we er ongeveer twee uur over.

Riga City Camping

Na onze wandeling rijden we in één keer door naar Riga City Camping. De camping is niet echt aantrekkelijk maar wel praktisch omdat het 10 minuten fietsen is naar de oude binnenstad. We overnachten hier twee nachten omdat we morgen de stad gaan bezoeken.

Riga

7 juli 2023 🌤️☀️ 24° C.

Na een prima nacht vertrekken we rond half tien op de fiets naar de oude binnenstad van Riga.

We verkennen de binnenstad weer aan de hand van een aantal Labcaches die ons langs de hoogtepunten brengt van deze mooie stad. Riga is een echte toeristenstad. (We zien de volgende dag zelfs dat een gigantisch cruiseschip tot in de stad is gevaren.)

We hebben een heerlijke dag in de stad. Bezoeken veel hoogtepunten, lunchen bij het Lido en brengen een bezoek aan de Dom van Riga met het op twee na grootste kerkorgel van Europa.

Orgel Dim van Riga

Om twaalf uur luisteren we hier naar een orgelconcert met een paar topnummers waaronder Bachs Toccata und Fugue.

Straatmuzikanten Riga

Ook elders in de stad kregen we nog vaak muziek te horen tijdens straatoptredens.

Bij het Vrijheidsbeeld staat een erewacht met twee soldaten. Deze wacht wordt elk heel uur gewisseld en is leuk om bij te wonen.

Aan het eind van de middag fietsen / lopen we nog door de Alberta- en Elizabethstraat waar we onze ogen uitkijken naar de uitbundige Jugendstil decoraties van de huizen daar. Schitterend! Terug op de City Camping zitten we nog lekker in het zonnetje en gaan op tijd naar bed.

Gauja Nationaal Park

8 juli 2023 🌤️ 23° C.

Van Riga naar Camping Apalkalns is het anderhalf uur rijden. We maken een tussenstop in het stadje Sigulda omdat we gelezen hadden dat dit bergsportstadje erg mooi gelegen zou zijn. Wij vonden het echter tegenvallen en zijn doorgereden naar camping Apalkalns bij Cesis in het Gauja Nationaal Park.

Camping Apalkalns

De camping overtreft onze stoutste verwachtingen. Erg mooi gelegen, ruime plaatsen met overal schitterend uitzicht over het meer. De camping is een mix met plekken voor tenten, campers en houten hutten. Erg mooi aangelegd allemaal!

Voor de liefhebbers heeft Agnes weer een Omniaoven recept geplaatst: Hawaï zalm uit de Omnia.

Op naar Letland

Uitgelicht

Koude Oorlog Museum – Plateliai

2 juli 2023 – 🌧️☁️ 19° C.

Van Kurtuvénai naar Plateliai is ongeveer 80 kilometer rijden. We maken vandaag weinig kilometers. Het weerbericht geeft veel regen op. Als we wakker worden, is het echter nog droog. Voordat de eerste bui gaat vallen, hebben nog even tijd om een Adventure Labcache te doen. We verkennen er het museumdorp Kurtuvénai mee.

Kurtuvénai

De geocachers onder jullie snappen, denk ik, het volgende wel: Met deze labcache behaalden we niet alleen het laatste souvenir van de Out and About reeks maar we behaalden ook een mijlpaal: 7000 gevonden geocaches. Het aantal landen waarin we caches hebben gevonden bedraagt inmiddels 38.

Raketsilo

We zijn net voor de eerste bui binnen (in de camper) en rijden naar Plungé. We bezoeken daar een oude raketsilo van de Russen. De Litouwers hebben er nu een Museum over de Koude Oorlog van gemaakt.

De silo herbergde in de zestiger jaren raketten met kernkoppen. De hele silo is door Russische soldaten gegraven zonder er zwaar materieel voor te gebruiken om ontdekking te voorkomen. Het complex (nu dus een museum) ligt onder de grond. Aan het eind van de rondleiding kunnen we een kijkje in de raketsilo zelf nemen.

Plateliai

Het regent nog steeds als we onze overnachtingsplek aan de overkant van het meer bereiken. We vermaken ons zelf in de camper en ‘s avonds fietsen we nog een rondje (25 km) om het meer tijdens een droge bui.

Musédis – Camping Rugumi

3 juli 2023 – 🌤️🌧️☁️🌬️ 20° C.

Op weg naar Letland willen we vandaag nog twee stops doen. We moeten maar even kijken hoe het allemaal gaat want er staat ook weer veel regen op het programma.

Ingang Orvydastuin

De eerste stop van vandaag is de Orvydastuin. Toen de Russen op een gegeven moment alle volkskunst en alles wat met religie te maken had, verboden, is boer Orvydas begonnen om overal vandaan deze stenen voorwerpen te verzamelen op zijn land. Zijn zoon heeft deze hobby voortgezet en het is uitgegroeid tot een grote beeldentuin die ook wel het Stonehenge van Litouwen wordt genoemd. Wij wilden dat graag bekijken. Helaas… Als we voor het hek staan, blijkt de Orvydastuin gesloten. We hebben ons niet goed gerealiseerd dat het maandag is en dat is de enige dag dat de tuin gesloten is.

Musédis

Niet ver hier vandaan ligt het plaatsje Musédis. Hier is het Vaclovo Intas die een uit de hand gelopen stenenhobby heeft. Vaclovo is zelf steenhouwer van beroep en heeft duizenden stenen uit de Baltische Staten verzameld en bewerkt en gecombineerd met o.a. smeedwerk. Er is een mooie stenentuin ontstaan die nu nog steeds door zijn zoon wordt onderhouden en uitgebreid. Vaclovo is overleden en zijn as is verwerkt in een stenen grafmonument in deze tuin. Het is bijzonder om te zien wat voor soorten stenen er hier zijn verzameld.

Na Musédis gaan we (over de steeds slechter wordende Litouwse wegen) richting de grens met Letland. Om 13:08 uur passeren we de Litouws-Letse grens.

Dachten we in eerste instantie nog dat de Litouwse wegen slecht waren, we merken al gauw dat het nog slechter kan. Het blijkt dat de binnenwegen in Letland veelal grindwegen zijn. Door de vele ribbels in het wegdek worden het ook wel wasbord – wegen genoemd.

Litouws “plakwerk”

Nu hadden we al wat ervaring met dit type weg in Ijsland opgedaan. Daar hebben we geleerd om met een flinke snelheid over het “wasbord” te rijden zodat je maar weinig last van de trillingen hebt. Met onze camper durfden we dat echter niet aan. De boel trilde zo erg dat we gewoon heel langzaam zijn gaan rijden. We nemen voortaan in Letland niet meer het “wasbord”.

Lets “wasbord”

We overnachten op een mooi plekje aan de kust bij camping Rugumi. Knus ingericht met ruime plaatsen en prima douches. De toiletten bleken ouderwetse “ploemp” – toiletten (uitdrukking Agnes) te zijn. Geen water om door te spoelen dus… De camping was op 100 meter van het strand. De regen had plaatsgemaakt voor een stevige westenwind en na aankomst was er nog genoeg tijd om een strandwandeling te maken. Al met al weer een prima dag.

Kuldagi – Ventspils

4 juli 2023 – 🌧️🌤️ 19° C.

We rijden vandaag (deels weer over slechte wegen) naar Kuldagi. Een mooi oud stadje dat eens de hoofdstad was van de Koeren. De Koeren waren vroeger een volk dat met vooral een grote vloot de zee onveilig maakte rond 1650. De kunst van het schepen bouwen hadden ze in Nederland geleerd.

Waterval Kuldagi

Nu is Kuldagi vooral nog bekend vanwege de brede waterval (249 meter) in de rivier de Venta. Vanwege de waterval is er al vroeg een handelspost ontstaan die is uitgegegroeid tot het huidige stadje. Veel huizen in het oude centrum worden op dit moment gerestaureerd. Ook zijn er nog veel oude houten huizen te bewonderen.

Tegen het eind van de middag arriveren we op een camping bij Ventspils. Het is de grootste haven van Letland en als we ‘s avonds hebben gegeten, fietsen we nog even naar het havenhoofd. Door de harde wind kunnen we niet echt de pier op omdat de wind het zand vanaf het strand over de weg heen blaast en we een half duin op ons pad vinden. We gaan terug door een groot park waar men allerlei kunstwerken heeft gemaakt met grote oude scheepsankers.

Ventspils

5 juli 2023 🌤️☀️ 21° C.

Prima weer vandaag. Nog wel een stevige wind maar die zorgt er voor dat er nauwelijks een wolkje aan de hemel is. Wij doen vandaag niet veel en relaxen bij de camper. We hebben een nieuwe plek gezocht in de zon ipv onder de bomen. Rond een uur of elf gaan we op de fietsen de stad verkennen. Ventspils heeft de laatste jaren veel energie gestopt in het opknappen van de stad. Het stoffige imago van de havenstad uit de tijd dat de Sovjets hier de baas waren, is verdwenen.

In plaats daarvan zijn er leuke faciliteiten voor de jeugd aangelegd, Er is vanaf het havenhoofd tot aan de oude binnenstad een boulevard aangelegd met allerlei scheepvaartobjecten die een frisse kleur hebben gekregen.

Drie oude vissersboten zijn op het droge gehesen, geschilderd en nu vrij toegankelijk om te bezoeken.

Verder vind je overal in de havenstad koeien. Koeien? Ja, koeien! Kunstenaars hebben zich uitgeleefd op koeien en je vindt ze in alle soorten en maten door de stad verspreid.

Als we twee Labcaches hebben opgelost en geluncht hebben in de binnenstad, vinden we het genoeg en keren we terug naar de camper. De rest van de middag brengen we door op de camping. Lekker luieren in de zon.

Van oost naar west…

Uitgelicht

Vilnius

29 juni 2023 – 🌤️ 🌧️ ⛈️24° C.

Om half negen staat Irena voor ons klaar en brengt ons naar het station in Rūdiškės. Met de trein is het dan ongeveer drie kwartier naar de hoofdstad Vilnius. De afstand is niet zo groot maar het boemeltje stopt bij elk station.

Station Rūdiškės

Het station van Vilnius is vlakbij het oude centrum van de stad. Vandaag brengen we eerst een bezoek aan het nieuwe museum voor moderne kunst. Het gebouw valt op door z’n moderne architectuur maar ook de tentoonstelling is interessant. De indeling van het gebouw doet ons een beetje denken aan het Guggenheim museum uit New York. Dat komt vooral door het trappenhuis. Grappig detail… de lichtknopjes hebben hier ook braille aanduidingen. Blijft vreemd… blinden in het museum waar alleen maar beeldende kunst wordt geëxposeerd.

Vergeleken met de andere steden is de stad niet heel bijzonder maar het is de hoofdstad van Litouwen en hoort er daarom toch bij.

Na het museum voor moderne kunst maken we een wandeling door Vilnius. Het is een stad met een groot aantal oude kerken. Alle kerken zijn vrij toegankelijk wat vandaag wel handig is. We hadden te maken met wat regen- en onweersbuien. Fijn dat je dan even kunt schuilen in een kerk.

Meren – Trakai en het Kaunasmeer

30 juni 2023 – 🌤️ 24° C.

We nemen afscheid van Irena en Landgoed De Harmonie. Het kasteel van Trakai is niet ver. Eigenlijk waren we van plan om vandaag vanaf de camping naar het kasteel te fietsen maar de weg er naar toe is nogal druk met autoverkeer. Geen vrijliggend fietspad dus gevaarlijk.

Kasteel Trakai

Als we bij Trakai aankomen worden we door veel “parkeerwachters” uitgenodigd om bij hen op het erf te parkeren. De parkeerplaats iets voorbij het dorp wilde ons juist weer niet hebben omdat ze ons camperbus te lang (6.00 meter) vonden. Uiteindelijk was het vrij eenvoudig om onze camper op de officiële parkeerplaats (aan de parallelweg) te parkeren voor € 1,50 per uur. Dat scheelde dus € 3,50 met de andere parkeerwachters. Voor alle duidelijkheid: de afstand tussen de parallelweg en de hoofdweg is 20 meter…

Het kasteel zelf is schitterend gelegen aan een groot meer en de Litouwers bieden allerlei vaartuigen aan om het kasteel vanaf het water te bekijken. Wij lopen om het kasteel heen en doen onderweg ook nog een paar geocaches.

Kaunasmeer

De laatste stop van vandaag is een parkeerplaats aan het Kaunasmeer bij Rumšiškės. We staan hier op een vrije plek met een mooi uitzicht. In eerste instantie staan we hier alleen. Aan het eind van de middag parkeert er nog een joekel van een campertruck naast ons. De rest van de parkeerplaats wordt gevuld door vissers die hier hun auto met boottrailers parkeren. We zitten hier de hele middag lekker in het zonnetje en lezen in ons boek. Zwemmen in het meer leek ons geen optie omdat er nogal wat dode vissen lagen en we blauwalg vermoeden. Voor de vele vissers was het geen probleem en van de vele kikkers kregen we ‘s avonds en ‘s nachts een gratis concert.

Herdenken

1 juli 2023 – 🌤️ 21° C.

Met een beetje handig manoeuvreren, lukt het ons om de camper tussen de vele boottrailers uit te krijgen en rijden we de parkeerplaats af naar het Negende Fort dat boven Kaunas ligt.

Het Negende Fort

Het Negende Fort is een groot en indrukwekkend gedenkteken dat op het massagraf is gebouwd op de plek waar ruim 90.000 mensen omkwamen. Het is altijd een plaats geweest waar een fort of gevangenis was. Het door de Russen gebouwde fort diende eerst als gevangenis. In de tweede oorlog werd het een concentratiekamp onder de Duitse bezetter die er de complete Joodse bevolking van Kaunas ombracht. Daarna werd het door de Russen weer gebruikt om er politieke vluchtelingen op te sluiten voor ze naar Siberië werden getransporteerd.

De manier waarop het monument is gebouwd en de ligging maakte grote indruk op ons. Het doet ons beseffen dat er in Nederland maar weinig bekend is hoe de Nazi’s en de Russen ook hier hebben huisgehouden.

Kruisenheuvel

Een andere herdenkingsplaats is de volgende bestemming op onze reis naar het Westen van Litouwen: De kruisenheuvel. Op een heuveltje ten noorden van Šiauliai staan duizenden kruisen.

De plaatsing van kruisen op deze plek zijn oorspronkelijk een herinnering aan de strijd tegen Duitse ridders. Pas later groeide de kruisheuvel uit tot een nationaal symbool van verzet. Hoewel de Russen de heuvel driemaal hebben platgewalst, verschenen er telkens weer kruisen. Nadat paus Paulus Johannes II er een beeld had geplaatst, is er geen houden meer aan. Zelfs het omringende grasland loopt vol met kruisen.

We overnachten vandaag weer op een bijzondere plek. Het is een klein campinkje in het museumdorp Kurtuvėnai. Alle (moderne) faciliteiten zijn “ verstopt” in een houten huis. Mbv een tag krijgen we toegang tot de douches, wasmachine en droger. Naast een Pools echtpaar zijn we de enige gasten. Hoe rustig wil je het hebben? Geweldig!

Kurtuvénai

Langs en over de grens

Uitgelicht

Lublin – Bialystok

25 juni 2023 ☀️ 25° C.

Vannacht prima geslapen op de parkeerplaats achter het park. Het is nog stil op straat omdat het zondag is. Zodra we het ontbijt achter de kiezen hebben, vertrekken we. We willen vandaag een flink stuk naar het noorden rijden omdat we dinsdag de grens naar Litouwen willen oversteken. Onze route gaat op sommige plaatsen vlak langs de grens met Wit-Rusland. We merken daar verder niets van. Op het punt waar we op ongeveer 15 km van de grens met Belarus zijn, krijgen we eenmaal een politiecontrole. De agent wil weten of we nog vluchtelingen uit Belarus hebben opgepikt onderweg. Niet dus.

Grabarka

Op weg naar Bialystok (ons reisdoel van vandaag) doen we twee bijzondere plaatsen aan. De eerste stop is bij Grabarka. Het is een heuvel waar een klein beekje ontspringt. Bij de bron is ooit iemand genezen van zijn zieke ledematen nadat hij die waste in de beek. Na dit wonder is er door de orthodoxe christenen een kapel gebouwd waar jaarlijks op 19 augustus tienduizenden pelgrims de heuvel bezoeken en er kruizen in allerlei soorten en maten achterlaten. De kruizen zijn alvorens ze achter te laten, gezegend door de priesters. Het zorgt voor een bijzondere aanblik. Een dergelijke Kruisberg bevindt zich ook in Litouwen (bezoeken we later nog).

Hajnówka

Vijfenzestig kilometer boven Grabarka ligt het stadje Hajnówka. Daar staat de orthodoxe kathedraal van de Heilige Drie-eenheid met een opvallende architectuur. Het koperen dak doet ons denken aan het werk van Gehry in Bilbao en Herford. Helaas is de kathedraal gesloten en kunnen we niet naar binnen. Jammer maar niet erg. Aan de buitenkant zijn genoeg mooie foto’s te maken.

Bialystok

Camperplaats jachthaven Bialystok

Rond 15:00 uur komen we aan bij de jachthaven van Bialystok. Bij de jachthaven is een camperplaats aan het meer waar volop plek is voor onze bus. Aan het eind van de dag komen er nog een drietal campers bij. Aan de kant van de camperplaats is het rustig terwijl het aan de andere kant van de jachthaven erg druk is. Veel Polen vieren het weekend op het strand langs het meer.

Bialystok

26 juni 2023 ☀️ 🌤️ 24° C.

Naast de jachthaven (aan onze kant) is een restaurant in aanbouw. Dat betekent dat het vanmorgen al vroeg gedaan was met onze nachtrust. De eerste bouwvakkers parkeerden hun auto al om kwart over zes bij ons op de camperplaats. Niet erg omdat we deze dag voor wat klusjes wilden gebruiken. We werken met een “kratten” systeem in onze garage onder het bed. De eerste krat met boodschappen was zo goed als leeg en de volgende krat kon klaargezet worden.

Tijdens de plensbui toen we fietsten rond Sandomierz waren onze fietsen behoorlijk onder de modder komen te zitten. Een schoonmaakbeurt kon geen kwaad. Ook de ketting van mijn fiets even schoongemaakt en opnieuw gesmeerd zodat alles weer op rolletjes loopt.

De labcache in Bialystok was ook weer leuk om te doen. Deze stad heeft niet echt een oud centrum en oogt daarom weer heel anders. De stad is vooral bekend door het Branickipaleis met z’n prachtige tuinen.

Rochuskerk

Een opvallend kerkgebouw in de stad is de St. Rochuskerk. De kerk is helemaal wit en opgetrokken uit gewapend beton. Na wat kleine boodschapjes bij de plaatselijke Lidl brengen we de rest van de dag bij de camper door en bereiden ons een beetje voor op de reis naar Litouwen.

Bialystok – Druskininkai

27 juni 2023 ☁️ 🌧️ 20° C.

Opnieuw vroeg op pad. We gaan vandaag de grens over naar Litouwen. Tot drie uur (Litouwse tijd – we passeren een tijdgrens en er komt een uur bij) blijft het droog en daarna begint het te regenen en te onweren.

De weg van Bialystok naar Druskininkai is tweebaans en gaat door veel dorpen. Ook veel vrachtwagens op de weg. We schieten niet erg op. Pas om 15:00 uur komen we aan bij de (prima) camping.

Druskininkai is een oud kuuroord waar vroeger veel Russen kwamen. Opvallend zijn de grote (oude) houten huizen die her en der staan. Hoewel enigszins vervallen, zien ze er prachtig uit.

Soep in een broodkorst

‘s Avonds gaan we uit eten in restaurant Etno Dvaras. Gezellig en typische Litouwse gerechten (tenminste… het voorafje 😉). Morgen hopen we bij droog weer wat meer van Druskininkai te zien.

Grūtas Park – Zervynos – Rūdiskès

28 juni 2023 – 🌧️🌤️⛈️ 23° C.

Als we wakker zijn, regent het behoorlijk. Het weerbericht geeft aan dat het voorlopig blijft regenen. We besluiten om niet langer in Druskininkai te blijven maar verder te rijden. Dat is nu eenmaal het gemak van een camper.

Onze eerste stop van vandaag is bij Grūtas Park. Hier is een erg controversieel park aangelegd. Na de periode dat Litouwen bezet is geweest door de Russen, heeft men veel van de grote beelden van de Sovjets een plaats gegeven in dit park. Lenin, Stalin, Karl Marx en nog veel meer bekende grootheden staan hier tussen de lama’s, kangoeroes, struisvogels en er is zelfs een speeltuin voor de jongsten. Er staan ook een aantal barakken waarin allerlei parafernalia uit de Sovjettijd zijn verzameld. Er is ook een barak met kunstwerken die het communisme verheerlijken.

De tweede halte is Zervynos. Via een smalle weg bereiken we dit oude dorpje dat helemaal is opgetrokken uit houten huizen waar men vroeger in leefde. Leuk om te zien. Opvallend zijn de grote kruisbeelden waar men een “witte doek” heeft opgehangen. We zijn nog niet achter de betekenis hiervan. We blijven hier niet te lang omdat het opnieuw hevig begint met regenen.

We vinden onze overnachtingsplek op het “Landgoed van de Harmonie”. Het is onze mooiste overnachtingsplek tot nu toe. De kleine camping ligt midden in de natuur. De eigenaresse Irena Brauns is een Litouwse die tot voor kort nog getrouwd was met een Nederlander en die vorig jaar is overleden. Hierdoor spreekt ze goed Nederlands. Er zijn deze nacht maar drie gasten en we mogen zelf een plekje zoeken.

Morgen gaan we naar Vilnius. Irena brengt ons met de auto naar de trein waarmee we naar deze stad reizen.

Langs de Wisla

Uitgelicht

Zalipie – Sandomierz

22 juni 2023 – ☀️ 31° C.

Vannacht hebben we heerlijk geslapen naast het museumpje Dom Malarek. ‘s Ochtends was het rond 8:00 uur al behoorlijk druk. Het bleek dat we ook achter een school (voortgezet onderwijs) geparkeerd stonden die rond 8:00 uur met de lessen begon.

Dom Malarek

Bij Dom Malarek kregen wij een plattegrond van de geschilderde huizen in de wijde omgeving. Er was ook een handige wandel/fietsroute op aangegeven. We deden de route in ongeveer anderhalf uur inclusief een bezoek aan het werkelijk fraai beschilderde St. Jozef kerkje van Zalipie. Zelfs de kleding van de priester heeft de bloemmotieven.

Ooit begonnen (eind 18e eeuw) als een manier om vlekken in het stucwerk weg te werken, zijn er nu veel huizen in het uitgestrekte dorp versierd met deze fleurige bloemmotieven.

Speelplaats bij Dom Malarek

Bij onze terugkomst bij Dom Malarek stond men ons ook toe de watertank van onze camper te vullen. Aan de zijkant van gebouw bevindt zich een waterkraan.

Voorafgegaan door een aantal pittige regenbuien rijden we over een rustige landweg naar Sandomierz. Vlak voor Sandomierz wordt het even uitkijken geblazen hoe we rijden… De hele weg is overstroomd door het regenwater uit het hooggelegen Sandomierz. Het lukt ons om veilig aan de andere kant van de overstroming te komen. Daar echter staat een bord “verboden in te rijden voor auto’s zwaarder dan 2,5 ton”. Aangezien Google aangeeft dat dat de weg is naar de camping… toch maar gedaan.

Camping nr. 201 Sandomierz

Camping Browarny nr. 201 ligt onderaan de heuvel waarop het oude Sandomierz is gebouwd. We kiezen er voor om twee nachtjes te boeken. Het eind van de middag (wat minder heet) bekijken we het schitterende Sandomierz dmv een labcache. Rond 18:00 uur eten we een heerlijke Poke-bowl bij een Italiaans restaurantje op het prachtige marktplein van de stad.

Als we na het eten teruglopen naar de camping maken we nog een klein filmpje van een luchtballon die net omhoog gaat bij de stad en wegvliegt over de rivier de Wisla.

Waterfietsen rond Sandomierz

23 juni 2023 ⛅️⛈️🌧️ 24° C.

Al eerder hebben geschreven dat we Polen een prima land vinden om in te fietsen. Er zijn veel vrijliggende fietspaden aangelegd en waar dat niet het geval is, worden de fiets- en voetpaden vaak gedeeld. Bij Sandomierz vinden we reclame langs de weg voor de “Green Velo” Eastern Cycle Trail. Deze oostelijke fietsroute verbindt fietsroutes door heel Oost-Polen en bij Sandomierz loopt een mooie route door de heuvels om het stadje.

Green Velo Eastern Cycle Trail

Het valt ons op dat Polen een opgeruimd land is. Je vindt bijna nergens troep langs de weg. Polen besteden ook veel aandacht aan hun tuinen. Er staan vaak veel bloemen in de door hekken omheinde tuinen.

Een ander opvallende verschijning zijn de kruisbeelden of kleine kapellen die met gekleurde linten zijn versierd.

Kruisbeeld / kapel

Onze weerapp geeft aan dat het pas om 13:00 gaat regenen. Goed… jullie voelen m al.. we waren halverwege de (mooie) route toen het begon te plenzen. De heuvelweggetjes veranderden in kleine riviertjes. Gelukkig was het niet koud en toen we om 11:00 uur bij de camper terugkwamen was het net weer droog zodat we even later met droge kleren op de fiets boodschappen konden halen aan de overkant van de weg.

Camping nr. 201 Sandomierz

De rest van de dag relaxen we lekker bij de camper. Agnes kookt weer iets lekkers (zie de receptenpagina: Groenten met zoete aardappel en zalm uit de Omnia) terwijl ik aan onze blogpagina werk. We lezen een boek en doen een spelletje. Morgen gaan we weer verder richting het Noorden.

Kazimierz Dolny en Lublin

24 juni 2023 ⛅️🌧️🌤️ 20-24° C.

We rijden vandaag weer een stuk richting het noorden. De tocht gaat over kleine en goed berijdbare landwegen. We zien veel verschillende producten die op de akkers verbouwd worden. Kersen, aalbessen, aardbeien, frambozen en appels. Het meest bijzondere gewas dat we vandaag tegenkwamen was de hop. De hop groeit hier aan netten op palen op vijf meter hoogte.

Hop

De eerste stop is het plaatsje Kazimierz Dolny waar zich een “löss-kloof” bevindt. In de loop van de tijd heeft het water een kloof uitgesleten door de zachte löss. Hierdoor komen aan de zijkant van de kloof enorme boomwortels bloot te liggen. Er komen veel toeristen/wandelaars die zich allemaal even op de foto laten zetten tussen de wortels.

Na de kloof rijden we verder naar Lublin. Het is even zoeken naar een geschikte overnachtingsplek. De beoogde plek bij het hotel laten we schieten omdat er twee bruiloften worden gevierd tot diep in de nacht. We vinden achter het grote park in de binnenstad een goede plek met een vriendelijke parkeerwachter die ook in Nederland heeft gewerkt.

Onze erg vriendelijke parkeerwachter Artur

De stad kent een oud centrum met verschillende gezellige pleintjes. Naast het oude centrum is er een groot “modern” plein met allerlei fonteinen en zgn. bedriegertjes.

Als we de stad hebben bezocht, merken we wel dat we een beetje “stedenmoe” beginnen te worden. We gaan de komende dagen de grotere steden proberen te mijden.

Parkeerplaats achter park Lublin

In het park is een cultureel jongerenfestival gaande met allerlei muzieksoorten. Artur verzekert ons dat het stopt om 20:00 uur. Op het moment dat we dit schrijven, wordt er nog gespeeld…. Benieuwd hoe laat we slapen 😉.

Krakow en omgeving

Uitgelicht

Jaworzno – Oświęcim (Auschwitz)

18 juni 2023 – ☀️ 25° C.

Uitgebreid ontbijten, camper verzorgen, een spannend boek lezen, breien (Agnes), koffie drinken… voor we het weten is het al weer 12:00 uur.

Katowice – Jaworzno – Auschwitz’

We rijden 16 km verder en maken een tussenstop bij Jaworzno waar Geosfera ligt. Het is een geologisch park waar veel overblijfselen zijn gevonden van dinosauriërs (Nothosauriër) gelegen in een oude kalksteengroeve. Het is vooral een educatief centrum voor kinderen met een uitkijktoren en een speeltuintje. Erg leuk gedaan! Één ding vonden wij jammer… we misten vertaling van de Poolse teksten.

Geosfera – Jaworzno

Gelukkig konden we de antwoorden van de labcache oplossen met behulp van Google Translate. In het geopark was er ook tijd voor een ijsje en een lekkernij die wij nog niet in andere landen hadden gespot: skręcony ziemniak (twisted potato – schijnt uit Korea te komen). Wij vonden de aardappelen verdraaid lekker.

Nog eens zestien kilometer verderop vonden we onze volgende overnachtingsplek op de parkeerplaats bij Hotel Imperial. Voor € 6,70 kunnen we 24 uur parkeren recht tegenover de ingang van het Auschwitz’ museum waar we morgenochtend om 9:45 uur een rondleiding hebben geboekt. Naast deze parkeerplaats is er ook nog een supermarkt (Biedronka = Lieveheersbeestje) voor de liefhebbers. Deze keten vind je in heel Polen en er worden veel Poolse producten verkocht. Dus als je ergens lieveheersbeestjes ziet…

Auschwitz

19 juni 2023 – ☀️ 28° C.

Vandaag hebben we Auschwitz bezocht. Indrukwekkend! We hebben allebei al veel gelezen over dit vernietigingskamp. Om er nu zelf in levende lijve rond te lopen terwijl er bijna 1,5 miljoen mensen (vooral Joden) werden vermoord, heeft een enorme impact.

Via de nieuwe ingang (aan de andere kant van het terrein) komen we via een betonnen tunnel op het terrein van Auschwitz I.

Terwijl we langs en door de gebouwen lopen, zien en horen we de geschiedenis van dit vernietigingskamp. Eerder bezochten we Theresiënstadt en Dachau. We kennen dus al de verhalen.

Hier treft ons vooral de immense schaal waarop de mannen, vrouwen en kinderen werden vermoord en met een nietsontziende wreedheid. De lichamen werden van alles beroofd waarvan de Nazi’s dachten dat ze het konden gebruiken.

Als we na twee uur met een pendelbus naar Auschwitz II (Birkenau) worden gebracht, zien we dat de schaal waarop de Nazi’s de mensen ombrachten nog weer groter wordt. Het enorme terrein stond ooit vol met barakken. Vier grote gaskamers en vier crematoria zorgden er hier voor dat 1,3 miljoen mensen werden vermoord. Het valt op dat de groep (we zitten in een groep met Duitse mensen) steeds stiller wordt en alleen de gids nog aan het woord is.

We bezoeken aan het eind van de ruim drie uur durende rondleiding het gedenkteken met de bronzen platen in allerlei talen die ons er aan herinneren dat wat hier heeft plaatsgevonden nooit meer mag gebeuren.

Na ons bezoek rijden we naar Camping 49 Adam bij Krakow. Hier blijven we twee nachten staan zodat morgen een bezoek aan Krakau kunnen brengen.

Kraków / Krakau

20 juni 2023 ☀️ 30° C.

We hebben voor een heel erg warme dag gekozen om Krakow te bezoeken. Het wordt vandaag 31° C. We gaan daarom al vroeg op pad. Vanaf de camping is het eenvoudig om het centrum te bereiken. Er loopt een vrijliggend fietspad langs de rivier die ons tot onder de Wawel “burcht” brengt. We zetten de fietsen onderaan de helling en bezoeken het Wawelplateau met o.a. de prachtige kathedraal met pal voor de ingang een beeld van paus Paulus Johannes II.

Sarcofaag St. Stanislaus vermoord door de Poolse koning Boleslaw II

Vanuit de kathedraal beklimmen we ook de Sigmundtoren met daarin de grootste en zwaarste (11 ton) klok van Polen. Wie de klok aanraakt mag een wens in vervulling laten gaan.

Na een wandeling over het burchtterrein waar zich vroeger de koningsresidentie bevond, rijden we naar de grote hoofdmarkt Rynek Glówny met in het midden de grote lakenhal. In de passage die door de lakenhal gaat, zien we allemaal toeristenwinkeltjes.

Lakenhal Rynek Glówny

We drinken een kopje koffie bij het Hard Rockcafé (heerlijk in de schaduw nog) en bekijken de Mariakerk. Net zoals in de Wawelkathedraal mogen we in de Mariakerk eigenlijk geen foto’s maken maar… soms kijken de bewakers wel eens een andere kant op. We vonden vooral de Mariakerk het mooist. Zowel van binnen (dat blauw!!) als van buiten (aparte toren spits) vonden we deze kerk erg mooi. Bovendien wordt er elk heel uur van de hoogste toren door een trompetter een deuntje (de Hejnal) geblazen.

Agnes wordt nog heel vrolijk als ze naast de Mariakerk een winkeltje vindt met allemaal rollers met stempelpatronen die ze voor het maken van haar keramiek kan gebruiken.

Honderden kleirollers met allerlei patronen (ook voor koekjesdeeg)

Hierna gaan we voorlopig voor een paar uur naar de camper waar we heerlijk wat uurtjes zoekbrengen in de schaduw. Iets prettiger dan in de warme stad. Om 18:00 uur fietsen we weer terug. We kopen nog een extra klei-roller voor Dewi en eten tegenover de winkel een pizza.

Petrus- en Pauluskerk

Als we na de pizza terugfietsen naar de camping, komen we voorbij de Petrus- en Pauluskerk. Het blijkt dat hier elke avond een concert wordt gegeven door het Krakow Kamerorkest van St. Maurice. We kopen een kaartje voor dit concert en even later luisteren we naar o.a. De vier jaargetijden van Vivaldi en andere bekende stukken.

Terugkijkend op deze dag in Kraków vonden het weer erg de moeite waard. Vooral de relaxte sfeer in de stad en ‘s avonds langs de rivier vonden we het fijn. Wat is Kraków een leuke stad!

Wieliczka – Zalipie

21 juni 2023 – ☀️🌦️🌧️ 30° C.

Opnieuw een superwarme dag… meer dan 30° C. We gebruiken de ochtend om nog een laatste was te doen, te douchen, verzorgen de camper en lezen in ons boek. 11:15 uur vertrekken we naar Wieliczka.

In Wieliczka bevindt zich één van de grootste zoutmijnen ter wereld. Deze vindplaats van het “witte goud” zorgde voor grote inkomsten van de Poolse koningen en maakte Krakau tot de eerste hoofdstad van Polen. De mijngangen vormen een enorm ondergronds labyrint waarin duizenden mijnwerkers (10%) de dood vonden bij het naar boven halen van het zout. Tot 25 jaar terug werd de mijn nog commercieel geëxploiteerd voor zoutwinning.

We waren al eerder in mijnen (België en Spanje) maar wat hier opvalt dat men overal hout heeft gebruikt ipv staal omdat het zout hout niet aantast. We dalen vandaag over houten trappen af naar een diepte van 135 meter.

Tijdens de bijna drie uur durende rondleiding (in het Engels) komt de hele geschiedenis van deze gigantische mijn voorbij. We zien de oude originele houten installaties waarmee men de zoutsteen naar boven haalde. We zien drie zoutmeren waarvan het water zo verzadigd is dat je er wel in moet drijven. De vele sculpturen zijn gemaakt van zoutsteen.

Het indrukwekkendst is de grote kapel waarvan de rotswanden door drie mijnwerkers zijn bewerkt. De wanden laten veel afbeeldingen zien uit de bijbel (leven van Jezus).

Aan het eind van de rondleiding hoeven we niet nogmaals alle trappen op naar de uitgang maar overbruggen we de 135 meter met een lift. De uitgang is midden in het dorp Wieliczka en we moeten nog bijna tien minuten lopen om weer bij de ingang te komen. We vonden de zoutmijn in één woord fantastisch en de toegangsprijs van € 27,00 meer dan waard.

De laatste (regenachtige) rit van vandaag brengt ons naar Zalipie. In dit kleine dorp zijn vele huizen mooi beschilderd met bloemmotieven. We camperen vandaag weer eens “vrij” achter het kleine museum bij Dom Malarek. Als we aankomen is alles net gesloten. Morgen fietsen we een route langs de mooist beschilderde huizen.

Wroclaw – Katowice

Uitgelicht

Wroclaw

15 juni 2023 – ☀️🌤️ 24° C.

Vandaag reizen we niet. De camper staat twee nachtjes op Camping 117 bij het Olympisch Stadion in Wroclaw. Grappig… campings hebben in Polen naast een naam ook een nummer. Op de fiets is het 3,5 km naar de oude binnenstad. Vanaf onze camping rijd je het grootste stuk door het groen langs de rivier naar het centrum.

Het grote plein in de binnenstad is overweldigend mooi. Veel oude en kleurige huizen omringen het plein. Vooral het oude raadhuis valt op.

Dwergen Wroclaw

Een andere opvallende verschijning zijn de vele dwergen/kabouters die de stad bevolken. De bronzen figuurtjes vind je verspreid over de stad bij vrijwel alle toeristische hoogtepunten. De eerste kabouter verscheen in 2001 als symbool van het Oranje Alternatief dat zich destijds verzette tegen het communisme. Hierna is Wroclaw de stad van de kabouters geworden. Het zijn er nu al meer dan 400 en er komen nog steeds meer bij en ze zijn één van de grootste toeristische trekpleisters.

Na de oude binnenstad fietsen we een labcache over een aantal kleine eilandjes die in de Oder liggen. De eilandjes zijn kleine oases van rust geworden in deze drukke stad. Ze zijn onderling verbonden met veelal voetgangersbruggen. Ook staan er allerlei kunstobjecten.

Het is bijna vier uur als we terug zijn bij de camper. We drinken nog wat en kletsen na over de gezellige dag. Het is fijn om te constateren dat onze “post-covid verschijnselen” aan het verdwijnen zijn. Langzamerhand krijgen we weer meer energie.

WiFi Buddy

‘s Avonds installeren we ook nog de WiFi-router die we bij Obelink in Winterswijk hebben gekocht. In Polen is het vrij goedkoop om een simkaart te kopen met extra GB erop. We nemen er één met 45 GB voor 30 PLN (€ 7,50). Het werkt prima! Onze laptop en telefoons werken er goed op.

Reisdag

16 juni 2023 – ☀️🌤️ 24° C.

Voor we vertrekken naar onze volgende bestemming, fietsen we wat rond over het enorme terrein om het Olympisch Stadion. Als we de labcache daar fietsen, komen we er achter dat er zich op het terrein enorm veel sportfaciliteiten bevinden. Het stadion wordt nu gebruikt voor American Football en Speedway races. Als wij er vanochtend langs fietsen, wordt het net in gereedheid gebracht voor de finish van de marathon die er zondag wordt gelopen.

De rest van de dag doen we niet zoveel. We rijden naar Katowice waar we overnachten bij Camping 215. Na twee weken is het tijd om onze eerste wasmachine te vullen. Gelukkig is de was snel droog bij een temperatuur van 25° C. en natuurlijk helpt de droger 😜 daar ook een handje bij. Onderweg hebben we nog wel geprobeerd om een “vrije” plaats te vinden om te overnachten maar dat lukte niet helaas. De informatie van Park4night bleek niet helemaal juist.

Op weg naar Katowice hebben we gebruik gemaakt van één van de twee tolwegen (A4) in Polen. We betalen vandaag een bedrag van 16,20 PLN (€ 4,00) voor een prima snelweg van Wroclaw tot aan Katowice. Het is erg gemakkelijk als je hiervoor de Poolse app “e-toll pl bilet” gebruikt. De kleine doorgaande wegen in Polen (tenminste dit deel) laten nogal te wensen over.

Tolweg – opgang met fotocamera’s

Daarentegen zijn er veel fietspaden overal. In Wroclaw en Katowice is dat erg prettig. Wij parkeren de camper buiten de grote steden op een veilige plek en gaan dan op het fietsje de stad in.

Nikiszowiec en Katowice

17 juni 2023 – 🌤️☀️ 25° C.

Onze camping ligt tussen het oude mijnstadje Nikiszowiec en Katowice in. Op de fiets zijn beide plaatsen goed bereikbaar. We fietsen eerst naar de Gallery van Szyb Wilson in Nikiszowiec. Deze gallery met veel moderne kunst – installaties en naïeve schilderkunst – is gehuisvest in de bedrijfshallen van een oude mijn.

Wij vonden het zeer de moeite waard. Men heeft allerlei nevenruimtes gebruikt om er installaties in te maken. Het deed ons een beetje denken aan het museum Pont in Tilburg.

Trappenhuis gallery

Van Nikiszowiec naar het moderne centrum van Katowice was het even zoeken. Google adviseerde ons niet altijd de handigste weg. Eenmaal in het centrum vonden wij het een beetje tegenvallen. Grote gebouwen met schreeuwerige reclames rondom het marktplein zijn niet helemaal onze smaak.

Spodek – De “UFO”

Net voorbij het marktplein staat wel het beroemde gebouw Spodek (de “UFO”). Waarom het zo heet? De foto hierboven spreekt voor zich. In deze wijk wordt meer moderne architectuur toegepast.

Moderne architectuur Katowice

Hier vlakbij is ook een oude mijn bewaard gebleven. Op één van de torens van deze mijn is een mooi uitzichtpunt gemaakt en in de mijnschacht is een fotomuseum met de geschiedenis van Katowice (27 PLN en op di gratis).

Op het centrale marktplein is een “foodtruckfestival”. We lunchen met een lekker broodje van één van de deelnemers en fietsen weer naar de camping terug.

Foodtruck festival

De rest van de middag doen we het rustig aan bij de camper. We lezen wat, maken de crypto van de dag af en doen nog een boodschapje bij de dichtbijgelegen Lidl.